اگر دقت کرده باشید، دسرهای سایر نقاط دنیا نسبت به دسرهای ایرانی شهرت بیشتری دارند. برای مثال ممکن است اگر از خیلی از مردم کشور خودمان هم بپرسید که دسر چیست؟ یا چند دسر نام ببرید؟ بیشتر از دسرهای خارجی نام میبرند. برخی از مردم حتی فکر میکنند که ایران کلا هیچ دسری نداشته و ندارد!
اما اگر به تعریف دسر دقت کنیم، نهتنها امروزه دسرهایی ایرانی پیدا میکنیم. بلکه به خیلی از خوراکیهای سنتی جذاب برخورد میکنیم که یک نوع دسر بودهاند. پس چرا هیچکس نمیگوید دسر ایرانی داریم؟ شاید یک دلیلش این باشد که خود ما این دسرها را جدی فرض نمیکنیم. برای مثال، حلوا زعفرانی یک دسر فوقالعاده خوشمزه و خوشعطر است. اما اکثر ما ایرانیها تصور میکنیم که صرفا اگر خدای ناکرده مجلس ختم یا مراسم سوگواری باشد میتوانیم از حلوا استفاده کنیم. درحالی که اگر طرز تهیه حلوا زعفرانی را بلد باشید، نهتنها میتوانید در مراسم خاص از آن بهره ببرید. بلکه میتوانید هر از گاهی این دسر خوشمزه را برای خانواده یا دوستان بپزید و آن را نوش جان کنید. ضمن اینکه پخت حلوا به صورت ماهانه، یکی از نکوداشتهای خیرات تاریخی بین ما ایرانیان محسوب میشود.
به هرحال امروز و در این مطلب از مجله تبرک، قرار است که طرز تهیه حلوا زعفرانی را به شما آموزش دهیم. همچنین قرار است که راجع به انواع و اقسام رمز و راز و تکنیکهای پخت و نکات طلایی تهیه حلوا زعفرانی با شما صحبت کنیم. زیرا حلوا با وجود ظاهر ساده، فوت کوزهگری خاصی را برای خوشمزه شدن میطلبد. پس حتما تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. در ابتدا یک نگاه کلی و خلاصه به پخت حلوا خواهیم داشت.
خلاصه نکات تهیه حلوا زعفرانی
برای اینکه یک حلوای زعفرانی خوشمزه بپزید، نکات زیادی وجود دارد. اما مانند همه خوراکیهای دیگر، اولین نکته مهم این است که از مواد اولیه باکیفیت و تازه استفاده کنید. به خصوص سه جزء اصلی حلوای شما، یعنی آرد سفید، روغن گیاهی یا حیوانی و شکر باید از کیفیت و تازگی خوبی برخوردار باشند.
از نظر ادویه و طعمدهنده، حلوا زعفرانی دو دسته طعمدهنده دارد. اولین دسته خود زعفران است که باید کیفیت خیلی بالا و همچنین مقدار مناسبی داشته باشد. زیرا حلوا زعفرانی در نامش هم زعفران دارد؛ پس طعم و عطر غالب باید زعفران باشد. به همین دلیل است که پیشنهاد میکنیم در طرز تهیه حلوا زعفرانی، اصلا درمورد استفاده از زعفران خساست به خرج ندهید! دومین دسته طعمدهندهها نیز اختیاری هستند. شما میتوانید بنا به ذائقه شخصی و با خلاقیت خودتان از موادی همچون دارچین، هل، گلاب، کنجد، وانیل و… در کنار زعفران استفاده کنید. اما حواستان باشد که طعم و عطر این مواد نباید به هیچ عنوان طعم و عطر زعفران را تحتالشعاع خود قرار دهد.
یکی دیگر از کارهایی که میتواند تفاوت حلوا زعفرانی با سایر حلواها باشد، استفاده از عسل به جای شکر است. البته این کاملا یک ابتکار است و اصلا ضروری نیست. همانطور که استفاده از پودر نارگیل یا خلال بادام و پسته روی حلوا (برای تزئین) هم ضروری نیست. اما بعد از پخت حلوا زعفرانی، حواستان به امکان خشک شدن سریع آن باشد و حتما یک پوشش مناسب روی آن قرار دهید تا زحمتتان به باد نرود.
به نظر دیگر کافی است و باید سراغ طرز تهیه حلوا زعفرانی برویم. فقط اینقدری که راجع به حلوا زعفرانی صحبت کردیم، شاید بد نباشد که فامیل نزدیک این خوراکی، یعنی کاچی زعفرانی را هم به شما معرفی کنیم. برای این معرفی جذاب، میتوانید مطلب طرز تهیه کاچی مجلسی زعفرانی را مطالعه کنید.
دستور تهیه حلوا زعفرانی
مواد اولیهای که برای طرز تهیه حلوا زعفرانی نیاز داریم، غالبا خیلی ساده و دردسترس محسوب میشوند. بعید است که این مواد اولیه به صورت عادی هم در آشپزخانه خانه شما موجود نباشند. با این وجود، یک بار دیگر مواد اولیه را با هم چک میکنیم. ضمنا درنظر داشته باشید که مهمترین اصل برای پخت حلوا مجلسی این است که صبر و حوصله داشته باشید. برای مثال طرز پخت حلوایی که در ادامه آموزش خواهیم داد باید حدود دو ساعت طول بکشد تا بتوانیم از کیفیتش مطمئن باشیم!
مواد اولیه لازم برای پخت حلوا زعفرانی:
آرد سفید گندم: 2 پیمانه (لیوان دسته دار فرانسوی)
کره (یا روغن حیوانی): 25 گرم
گلاب اعلا: 1/3 پیمانه
شکر سفید: 1.5 پیمانه
پودر هل (اختیاری): به میزان لازم
کلاله زعفران: به میزان دلخواه شما
حالا که مواد اولیه را دوره کردیم، بیایید وارد کار شویم و مراحل تهیه حلوا زعفرانی را با هم مرور کنیم. راستی، برای اینکه بدانید حلوا تنها مختص به ایران نیست و یک دسر محبوب در کل خاورمیانه محسوب میشود، میتوانید مطلب طرز تهیه حلوا تافی عربی را مطالعه کنید.
مراحل تهیه حلوا زعفرانی
مرحله اول: قبل از انجام هرکاری یک قابلمه را با یک پیمانه آب روی حرارت متوسط گاز قرار دهید. سپس شکر را به قابلمه اضافه کنید و چندباری با قاشق هم بزنید. سپس قاشق را کنار بگذارید و اجازه دهید شکر خود به خود با گرم شدن آب و به جوش آمدنش در آن حل شود.
مرحله دوم: بعد از اینکه آب به جوش آمد، کمی دیگر هم زده و زمانی که دیدید کل شکر در آب جوش حل شده، وقت این است که سایر مواد شهد، یعنی گلاب، پودر هل و زعفران را به آن اضافه کنید. برای اضافه کردن زعفران، لازم است به میزانی که زعفران دوست دارید، در همان لحظه آسیاب کنید. دقت داشته باشید که نگهداری زعفران آسیاب شده باعث از بین رفتن عطر و طعم زعفران خواهد شد. بعد از اینکه مواد را به شهد اضافه کردید، نیاز نیست خیلی حرارت بدهید. صرفا بعد از مخلوط شدن و یکدستی، قابلمه را از روی گاز بردارید.
مرحله سوم: حالا نوبت کار با آرد است. آرد را در دو کاسه گود دو سه بار الک کنید. بدین شکل از یک کاسه مدام در کاسه دیگر الک کرده و برگردانید. این کار جهت گرفتن بافت لطیف در طرز تهیه حلوا زعفرانی خیلی مفید است.
مرحله چهارم: حالا یک تابه مناسب برداشته و آردها را داخل آن بریزید. قرار است که آرد را به خوبی تفت بدهیم تا بوی خامی آن کاملا گرفته شود. این کار را با حرارت خیلی بالا انجام ندهید، زیرا ممکن است خیلی سریع آرد شما را بسوزاند. صرفا باید حوصله داشته باشید و مدام مخلوط آرد را هم بزنید. همچنین اگر دوست دارید تکنیکهای دقیقی یاد بگیرید، میتوانید به مطلب طرز تهیه حلوای نذری زنجان هم نگاهی بیندازید.
مرحله پنجم: آرد را آنقدری تفت بدهید تا کاملا طلایی شود. سپس یک تابه دیگر با همان قد و قواره را روی شعله دیگری قرار داده و کره یا روغن را درونش بریزید تا کاملا ذوب شوند. حالا آرد را به آرامی داخل روغن ریخته و دوباره به آرامی هم بزنید تا آرد کاملا حل شود. این کار را روی شعله پایین انجام دهید. ضمنا اگر در حل کردن آرد در روغن مشکل دارید، میتوانید از یک ویسک (همزن دستی پیچ وا پیچ) استفاده کنید. گرچه که حل کردن آرد در روغن با چنگال یا قاشق هم به شرط حوصله داشتن، کار سادهای محسوب میشود.
مرحله ششم: بعد از اینکه چند بار خمیر حلوا را بالا و پایین کردید و مطمئن شدید که روغن و آرد کاملا یکدست هستند، نوبت اضافه کردن شهد حلوا خواهد بود. شهد را مرحله به مرحله اضافه کرده و کارهایی که برای حل کردن در مرحله قبلی گفتیم را انجام دهید. گرچه که حل این مرحله سادهتر هم خواهد بود. فقط دقت داشته باشید که حرارت در پایینترین حالت ممکن باشد؛ وگرنه حلوای شما به سرعت خواهد سوخت!
مرحله هفتم: آخرین مرحله از طرز تهیه حلوا زعفرانی جایی است که باید ببینید بافت حلوا شبیه به یک لاستیک قابل انعطاف و نرم شده باشد. همچنین زمانی که عطر حلوا (ناشی از ادویههای داخل آن) دارد بلند میشود دیگر به اواخر کار رسیدهاید. پس حلوا را بیرون آورده و در ظروف شیشهای یا چینی سرو کنید. ضمنا یکی از تزئینهای زیبای حلوا همان تزئین با پشت و لبه قاشق است که مادران ما انجام میدادند.
رازهای خوشمزگی حلوا زعفرانی
- تیره شدن رنگ حلوا به حرارتی که آرد پس از اضافه شدن کره دریافت خواهد کرد ارتباط خواهد داشت. البته قسمت بعدی به صورت کامل راجع به رنگ و تیرگی حلوا برایتان صحبت خواهیم کرد.
- اگر دوست دارید که علاوه بر طعم گلاب، عطر آن را هم در حلوا داشته باشید، باید اضافه کردن گلاب را به آخرین مرحله موکول کنید. همچنین زمانی که گلاب اضافه میکنید، باید سریعا حرارت را خاموش کنید. زیرا عطر گلاب دراثر حرارت اصطلاحا میپرد! این تکنیک را در فرآیند پخت تمامی خوراکیهای حاوی گلاب انجام دهید. برای مثال در طرز تهیه شیر برنج.
- شیوهای که برای زعفران در خود رسپی توضیح دادیم کافی است. اما اگر میخواهید معجزه عطر و طعم زعفران را دریافت کنید، باید آن را قبل از ریختن در شهد، جداگانه دم کنید. به همان شیوهای که برای ریختن روی برنج مجلسی دم میکنید. یعنی یک استکان برداشته، پودر زعفران را داخلش ریخته، آب جوش اضافه کرده و یک نعلبکی را 10 دقیقه رویش قرار دهید.
- برخی در تهیه حلوا، آرد را درون روغن میریزند. اما بهتر است که روغن را داغ کرده و درون آرد بریزید. در این صورت نتیجه بهتری خواهید گرفت. ضمنا بین استفاده از روغن گیاهی و حیوانی یا مایع و جامد مختار هستید. اما بهترین نتیجه را روغن جامد (نباتی) که همان لحظه ذوبش کرده باشید به شما خواهد داد.
- اگر به دارچین علاقه دارید، از میزان خیلی کمی دارچین در کنار هل و گلاب استفاده کنید. فقط مواظب باشید؛ زیرا دارچین جزو ادویههای غالب محسوب میشود که باید خیلی کم استفاده شود.
- یکی از تزئینات جالب و ابتکاری حلوا زعفرانی، استفاده از آن به شکل فینگرفود است. میتوانید با استفاده از ترکیب حلوا زعفرانی و بیسکویت، خرما، نان میکادو و… آن را به شکل فینگرفود دربیاورید. ضمنا اگر به فینگرفود علاقه دارید، ما انواع فینگرفود ایرانی و خارجی را قبلا برایتان آموزش دادهایم. برای مثال میشود به مطلب طرز تهیه دلمه برگ مو اشاره داشته باشیم.
چه کار کنیم تا رنگ حلوا تیره شود؟
این یکی از سوالات همیشگی بانوانی است که برای بارهای اول میخواهند حلوا بپزند. به مرور زمان خودتان خواهید فهمید که چه کنید! اما جدای از شوخی، رنگ گرفتن حلوا به میزان تفت داده شدن آن بستگی خواهد داشت. هرچه آرد را بیشتر تفت بدهید، آرد بیشتر تغییر رنگ داده و نهایتا حلوای تیرهتری خواهید داشت. ضمنا برای این تفت زیاد، باید مدام بالای سر حلوا بایستید و با شعله پایین آن را هم بزنید. اگر شعله را بالا کشیده و به حال خود رها کنید، تنها یک مخلوط از آرد سوخته خواهید داشت و نه حلوای تیره!
و درنهایت دقت داشته باشید که این سوال را به عنوان سوالی کلی درمورد حلوا پاسخ دادیم. وگرنه حلوا زعفرانی معمولا (پیشنهاد میشود) باید رنگی قهوهای روشن و نزدیک به ترکیب قهوهای و طلایی داشته باشد. خیلی دیگر از حلواها نیز هستند که اصلا رنگ قهوهای تیره نخواهند داشت. برای مثال طرز تهیه حلوا زنجبیلی تبریز را دنبال کنید.
نکات جانبی دیگر درمورد حلوا زعفرانی
اینها نیز یک سری نکات جانبی درمورد طرز تهیه حلوا زعفرانی هستند. البته بسیاری از این نکات در بین عامه مشهور هستند و برخیشان نیز اگر رعایت نشوند خلل زیادی ایجاد نمیکنند. اما اگر دوست دارید حلوا زعفرانی شما کیفیت فوقالعادهای داشته باشد، حتما آنها را مطالعه کرده و رعایت کنید:
- آرد سفید گندم یک آرد مناسب برای پخت حلوا محسوب میشود. اما اگر دوست داشته باشید میتوانید از آرد نانوایی محل هم که دردسترستر است، استفاده کنید. در این صورت آرد نانواییهای سنگک بهترین گزینه به شمار میآید.
- برای تهیه حلوا زعفرانی، شربت را کمی رقیقتر از حلواهای دیگر درست کنید. زیرا حلوا زعفرانی باید بافتی نرمتر و خمیرگونه داشته باشد.
- اگر دوست داشته باشید میتوانید نیمی از آرد را جدا کرده و با شهدی که به پودر کاکائو آغشته کردهاید، مخلوط کنید. در این صورت حلوای دورنگ خواهید داشت. البته پیشنهاد ما این است که این کار را نکنید. به جایش میتوانید سراغ سایر دسرهای کاکائویی، مثل طرز تهیه دسر مگنولیا شکلاتی بروید.
- در پخت حلوا میتوانید از شعلهپخشکن برای زیر تابه استفاده کنید تا به صورت منظم و یکنواخت حرارت را به همهجای تابه برساند.
- اگر دوست داشته باشید میتوانید مقداری از آرد گندم قید شده در رسپی را با آرد برنج جایگزین کنید. این کار باعث میشود که چسبندگی حلوا پایینتر آمده و رنگش نیز روشنتر شود. اما آرد سنگک باعث تیرهتر شدن رنگ حلوا خواهد شد.
- شیر هم یکی از گزینههایی است که میتوانید تا حدی جایگزین آب کنید. شیر نیز طعم جالبی به حلوا زعفرانی خواهد بخشید؛ اما رنگش را روشن خواهد کرد.
ارزش غذایی حلوا زعفرانی
حلوا زعفرانی یک خوراکی بسیار خوشمزه است که در عین دارا بودن از عطر و طعم خوب، مواد مغذی و ارزش غذایی خوبی را هم به همراه دارد. ترکیبات معدنی حلوا زعفرانی عبارت است از مواد معدنی زیر (در هر 100 گرم حلوا):
پتاسیم: 187 میلی گرم
فسفر: 0.04 میلی گرم
منیزیم: 218 میلی گرم
سدیم: 195 میلی گرم
کلسیم: 33 میلی گرم
آهن: 4.53 میلی گرم
و همچنین ارزش غذایی حلوا زعفرانی به شرح زیر است:
انرژی (کالری): 304 کیلوکالری
کربوهیدرات: 46 گرم
پروتئین: 3.5 گرم
چربی: 12 گرم
آب: 2.28 گرم
قند: 24 گرم
فیبر: 0.05 گرم
کلسترول: 31.8 میلی گرم
کلام آخر
امیدواریم که از مطالعه مطلب بالا لذت برده باشید. همانطور که دیدید، طرز تهیه حلوا زعفرانی یکی از کارهای جذاب و پیچیده محسوب میشود. به نحوی که مطمئنیم هرکسی اگر کل عمرش را هم روی بهبود کیفیت این خوراکی بگذارد، باز میتواند با استفاده از این همه نکته، حلواهای خوشمزهتر و جذابتری بپزد. پس شما هم از همین امروز شروع کنید! پیشاپیش نوش جان شما و خانواده یا دوستانتان!
سوالات متداول
در هنگام تهیه حلوا زعفرانی باید از چه قاشقی استفاده کنیم؟
بهتر است که از قاشق چوبی یا نهایتا آلومینیومی استفاده کنید. اما معمولا استفاده از هر قاشقی خیلی تفاوت نخواهد داشت و کارتان را خراب نخواهد کرد.
حلوا بعد از پخت باید استراحت کند؟
بستگی دارد که تزئین شما چگونه باشد؟ اگر قرار است که آن را در دیس یا بشقاب بکشید، بهتر است فرصت دهید تا کمی خنک شود، اما اگر میخواهید درون ماسوره بریزید، باید این کار را همان اول کار و داغ داغ انجام دهید.
اگر حلوا بیش از حد شل شد باید چهکار کنیم؟
بستگی دارد در چه مرحلهای باشید. اگر شل شدن بیش از حد به دلیل روغن اضافی است، میتوانید کمی آرد بیشتر اضافه کرده و تفت بدهید، اما اگر شل شدن بیش از حد به دلیل شهد اضافی است، باید صبر کنید تا شهد جذب شده و اضافه آن تبخیر شود. ضمنا شکر در حلوا چیزی است که ذائقهای است و باید حواستان به ذائقه اطرافیانتان باشد و آن را با چشیدن مدام، اندازهگیری کنید.
شبکه های اجتماعی