آبگوشت بدون گوشت سیستان، یا همان اوجیزک، یکی از غذاهای اصیل و سنتی ایران است. این غذا متعلق به شهر زیبای سیستان است. اوجیزک، یک آبگوشت اقتصادی و بسیار خوشمزه است. طرز تهیه اوجیزک بسیار راحت است. آبگوشت گیاهی اوجیزک، برای افرادی که رژیم گیاه‌خواری دارند، بسیار مناسب است. در پخت اوجیزک از یک نوع ادویه محلی به نام آچار استفاده می‌شود که طعم بی‌نظیر و خاصی به آن می‌بخشد. در این مقاله درمورد ارزش غذایی اوجیزک، طرز تهیه آن و نکات پخت این آبگوشت خوشمزه صحبت می‌شود. در ادامه این مطلب خوشمزه با ما همراه باشید.

ارزش غذایی اوجیزک

اوجیزک یکی از غذاهای محلی سیستان و بلوچستان است. در تهیه این غذا از سیب‌زمینی استفاده می‌شود که منبع خوبی برای تأمین انرژی موردنیاز بدن است. همچنین این ماده غذایی دارای مواد آلی زیادی است. سیب‌زمینی منبع خوبی از پتاسیم محسوب می‌شود که برای حفظ سلامت بدن بسیار مؤثر است. در سیب‌زمینی مقدار زیادی ویتامین ث وجود دارد که می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. باتوجه‌به اینکه در این غذا سیب‌زمینی سرخ نمی‌شود، ویتامین‌ها و مواد آلی موجود در سیب‌زمینی از بین نمی‌روند؛ همین موضوع ارزش غذایی اوجیزک را بسیار بالا برده است. در این آبگوشت از گوجه‌فرنگی هم استفاده شده است که منبع خوبی از آنتی‌اکسیدان است.

مصرف مداوم گوجه‌فرنگی خطر سکته قلبی را کاهش می‌دهد. همچنین مصرف گوجه‌فرنگی برای جلوگیری از ابتلا به دیابت نیز مفید است. مصرف گوجه‌فرنگی به تولید پرو کلاژن (pro collagen) کمک می‌کند. این ماده برای بهبود وضعیت پوست و سفت‌تر شدن آن مفید است؛ بنابراین مصرف‌ گوجه‌فرنگی در داشتن پوستی زیبا هم مؤثر است.

روش تهیه اوجیزک

طرز تهیه اوجیزک بسیار راحت است. قطعاً اگر یکبار آن را تهیه کنید، این غذا را به سبد غذایی خود برای روزهایی که وقت زیادی برای آشپزی ندارید، اضافه خواهید کرد. مواد اولیه‌ای که در ادامه گفته می‌شود برای پخت آبگوشت اوجیزک برای 4 نفر کافی است. در صورتی‌که تمایل دارید برای تعداد افراد بیشتری آبگوشت اوجیزک را تهیه کنید، به نسبت مقدار مواد را بیشتر کنید.

زمان پخت آبگوشت اوجیزک: حدود 40 دقیقه

مواد اولیه موردنیاز برای تهیه اوجیزک برای 4 نفر عبارتند از:

پیاز: 1 عدد بزرگ یا 2 عدد متوسط

گوجه‌فرنگی: 4 عدد متوسط یا 3 عدد بزرگ

سیب‌زمینی: 4 عدد متوسط یا 3 عدد بزرگ

ادویه آچار: به میزان لازم

نمک: به میزان لازم

روغن: به میزان لازم (در صورت تمایل از روغن محلی استفاده شود.)

سبزی خشک: شامل نعنا و جعفری به‌ میزان لازم

فلفل سیاه: به میزان لازم (در صورت تمایل)

تخم‌مرغ: 4 عدد (در صورت تمایل)

مراحل تهیه اوجیزک

برای پخت آبگوشت اوجیزک، ابتدا یک پیاز را نگینی خرد کرده و در مقداری روغن تفت دهید. اگر از روغن محلی در تهیه آبگوشت اوجیزک استفاده کنید، طعم و عطر آبگوشت شما عالی‌تر خواهد شد. پس از آن‌که پیاز سبک و کمی طلایی شد، به آن نمک اضافه کنید. در تهیه آبگوشت اوجیزک، معمولاً تنها ادویه مورداستفاده آچار است که ادویه عالی و کاملی است، اما در صورت تمایل می‌توانید در این مرحله مقداری فلفل سیاه هم به آن اضافه کنید.

سپس گوجه‌های نگینی خردشده را به آن اضافه کرده و تفت دهید. پس از تفت دادن گوجه‌ها و کشیده‌شدن آب آن‌ها، ادویه آچار را به آن اضافه کنید. پس از آن که ادویه را با گوجه و پیاز کمی تفت دادید، به آن سیب‌زمینی‌ را هم اضافه کرده و کمی تفت دهید.

در این مرحله به آن آب اضافه کنید. حالا باید اجازه دهید به مدت 30 دقیقه آبگوشت شما کاملاً جا بیفتد. سپس سبزی‌های خشک را هم به آن اضافه کنید. در صورت تمایل در این مرحله می‌توانید تخم‌مرغ را هم به آبگوشت اضافه کنید.

آبگوشت اوجیزک سیستانی شما آماده است. این غذا را به همراه نان، سبزی تازه و ترشی نوش جان کرده و از آن لذت ببرید. اگر به فرهنگ غذایی و انواع غذاهای محلی جنوب علاقه دارید، خواندن مقاله غذاهای محلی حاجی‌آباد به شما پیشنهاد می‌شود.

نکات مهم در پخت اوجیزک

آبگوشت اوجیزک ممکن است آبگوشت ساده‌ای به نظر برسد، اما مانند تمام غذاهای اصیل ایرانی فوت‌و‌فن‌های خاص خود را دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.

• در اضافه‌کردن ادویه آچار خساست به خرج ندهید. کافی بودن ادویه این آبگوشت بسیار مهم است. پس بیشتر از حالت عادی به غذا ادویه بزنید تا طعم بهتری پیدا کند.
• در‌صورتی‌که تمایل دارید به غذایتان مقداری پروتئین اضافه کنید و گیاه‌خوار نیستید، به‌ تعداد افرادی که می‌خواهید برای آن‌ها غذا را سرو کنید روی غذا تخم‌مرغ بشکنید. در این مرحله بهتر است قابلمه شما پهن‌تر باشد تا تخم‌مرغ‌ها قاتى نشوند. اضافه‌کردن تخم‌مرغ باید در آخرین مرحله پخت انجام شود و بلافاصله پس از پخت تخم‌مرغ‌ها غذا را سرو کنید.
• درصورتی‌که تمایل دارید غذای شما رنگ و لعاب بهتری به خود بگیرد، سبزی‌های خشک را ابتدا در مقداری روغن به میزان کم تفت دهید، سپس آن‌ها را به غذا اضافه کنید.
• در صورت تمایل می‌توانید به این غذا یک عدد فلفل قرمز هم اضافه کنید. در این صورت مزه غذای شما تقریباً تند می‌شود، اما در این صورت باید دقت داشته باشید که به‌هیچ‌عنوان فلفل در آبگوشت اوجیزک شما له نشود؛ زیرا در این صورت مزه غذا به‌صورت افراطی تند می‌شود. البته باید دقت داشت که ادویه آچار به‌اندازه کافی تمام مزه‌ها را پوشش می‌دهد و نیازی به اضافه‌کردن هیچ ادویه یا طعم‌دهنده دیگری نیست.
• بهتر است به آبگوشت اوجیزک، آب جوش اضافه کنید. اضافه‌کردن آب جوش به‌جای آب سرد، باعث می‌شود که آبگوشت شما در نهایت مزه و عطر بهتری به خود بگیرد.

یکی دیگر از غذاهای محبوب استان سیستان، چنگالی است که در مقاله طرز تهیه چنگالی روش تهیه آن را به شما معرفی کردیم.

کلام آخر

آبگوشت اوجیزک؛ آبگوشتی که هم طرز تهیه آن و هم زمان پخت آن راحت است. این آبگوشت برای تمام افراد مانند افراد گیاه‌خوار یا غیر گیاه‌خوار، کودکان و افرادی با بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت مناسب است. پخت آبگوشت اوجیزک می‌تواند هم به‌صورت گیاه‌خواری و هم به‌صورت غیر گیاه‌خواری انجام شود که در این مقاله به آن اشاره شد. در تهیه آبگوشت گیاهی اوجیزک، از ادویه‌ای محلی به نام ادویه آچار استفاده می‌شود.

در صورتی‌که به فرهنگ غذایی سیستان علاقه‌مند هستید، توصیه می‌شود این ادویه را تهیه کنید، زیرا در بسیاری از غذاهای این منطقه از آن استفاده می‌شود. علاوه ‌برآن در تهیه دیگر غذاهایتان هم می‌توانید از آن استفاده کنید تا طعم و عطر بهتری به غذاهایتان ببخشید. امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید!

سؤالات متداول

ادویه محلی مناسب برای پخت آبگوشت اوجیزک چیست؟

در تهیه آبگوشت اوجیزک از یک نوع ادویه محلی به نام آچار استفاده می‌شود. این ادویه در بسیاری از غذاهای سیستانی کاربرد دارد و یکی از ادویه‌های اصلی این منطقه محسوب می‌شود.

چرا آبگوشت اوجیزک یک آبگوشت اقتصادی محسوب می‌شود؟

در تهیه آبگوشت اوجیزک فقط از پیاز، گوجه و سیب‌زمینی استفاده می‌شود. به همین دلیل از نظر اقتصادی تهیه این غذا بسیار به‌صرفه است.

تفاوت نسخه گیاه‌خواری و نسخه غیرگیاه‌خواری آبگوشت اوجیزک در چیست؟

در دستور پخت آبگوشت اوجیزک، از هیچ‌ نوع مواد پروتئینی استفاده نمی‌شود. تنها مواد اولیه برای پخت این آبگوشت، پیاز، سیب‌زمینی و گوجه است. برای همین این آبگوشت مناسب افراد گیاه‌خوار است، اما اگر در مرحله آخر پخت به آن تخم‌مرغ اضافه شود، دیگر یک غذای گیاهی نخواهد بود.