آش رشته، آشی است که جدا از مزه عالی، یادآور خاطرات کودکی هر ایرانی است، زیرا آش رشته در فرهنگ ایرانی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد. پخت آش رشته در اعیاد مذهبی، دورهمی‌ها، به‌عنوان آش پشت‌پا و … رواج دارد. در گذشته خانم‌های خانه‌دار دور هم جمع شده و بادقت و حوصله، سبزی‌های این آش خوشمزه را پاک می‌کردند: آن‌ها با همکاری هم این آش را در مناسبت‌های مختلف می‌پختند و در میان همسایه‌ها و فامیل پخش می‌کردند. آش رشته به دلیل ترکیب چند نوع حبوبات در کنار سبزی‌ها، ارزش غذایی بالایی دارد. در ادامه این مقاله با خواص آش رشته و طرز تهیه آن آشنا خواهیم شد.

ارزش غذایی آش رشته

آش رشته به دلیل وجود کشک و رشته آش در آن، دارای کلسیم زیادی است که به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند. سیر موجود در آش رشته هم خواص زیادی دارد. سیر باعث کاهش فشارخون می‌شود و در تقویت سیستم ایمنی بدن هم مؤثر است. باتوجه ‌به اهمیت تقویت سیستم ایمنی بدن در دوران اپیدمی کرونا، قراردادن سیر در سبد غذایی مهم است.

در تهیه آش رشته از حبوبات مختلفی استفاده می‌شود که هرکدام خواص مربوط به خود را دارند. یکی از این حبوبات، لوبیاچیتی است که برای بدن بسیار مفید است. در مقاله خواص لوبیاچیتی، به‌صورت مفصل درمورد خواص لوبیاچیتی صحبت شده است. خواندن آن به شما پیشنهاد می‌شود.

عدس و اسفناج موجود در آش رشته سرشار از آهن هستند و خوردن آن‌ها به افرادی که از کم‌خونی فقر آهن رنج می‌برند، بسیار پیشنهاد می‌شود. تره موجود در سبزی آش، دارای ویتامین سی است که ترکیب آن با آهن موجود در عدس و اسفناج باعث جذب بهتر آهن آن‌ها می‌شود.

طرز تهیه آش رشته خانگی

مواد اصلی مورد نیاز برای تهیه آش رشته، حبوبات، سبزی، کشک و رشته آش هستند.

مواد زیر برای تهیه آش رشته  برای 4 نفر لازم است. اگر قصد دارید برای تعداد بیشتری این آش را تهیه کنید، مقدار مواد را به‌ نسبت بیشتر کنید.

لوبیا چیتی: 100 گرم

عدس: 100 گرم

نخود: 50 گرم

لوبیا سفید: 50 گرم (در صورت تمایل)

سبزی آش رشته: 1.5 کیلوگرم (شامل اسفناج، جعفری، گشنیز، تره و شوید)

پیاز: 5 عدد متوسط

نعنا خشک: حدوداً 2 تا 3 قاشق

سیر: 1 بوته

کشک: 1 پیمانه کوچک

رشته آش: 150 گرم

روغن: به میزان لازم

زردچوبه و نمک: به میزان لازم

مراحل تهیه آش رشته

سبزی آش را پس از پاک‌کردن شسته و خرد کنید. حبوبات را به همراه آب درون یک قابلمه بریزید و شعله را روشن کنید. عدس را کمی دیرتر به باقی حبوبات اضافه کنید، زیرا زمان پخت عدس از دیگر حبوبات کمتر است. پس از اینکه حبوبات مقداری پخته و نرم شدند، سبزی آش را به آن اضافه کرده و هم بزنید. حدوداً ۳۰ دقیقه باید سبزی به همراه حبوبات بپزد. بعد از گذشت این مدت‌، رشته‌های آش را به آن اضافه کنید. پس از گذشت چند دقیقه، کشک را به آش اضافه کرده و اجازه دهید با شعله کم، آش جا بیفتد. در این مرحله نمک آش را اندازه کنید و در صورت نیاز به آن نمک اضافه کنید.

در این مدت نصف پیازها را به‌صورت خلالی خرد کنید. آن‌ها را در تابه به همراه روغن تفت دهید. مقداری از سیر را هم ریز خرد کنید. پس از اینکه پیازها سبک شدند، به آن‌ها سیر، زردچوبه و کمی نعنا خشک اضافه کرده و از روی شعله بردارید. پیازداغ را به آش اضافه کنید. پس از اینکه آش رشته کاملاً جا افتاد، آن را خاموش کنید.

در یک قابلمه، باقی‌مانده پیاز‌ها را هم خلالی خرد کرده، در روغن سرخ کنید و برای تزیین آش کنار بگذارید. در یک تابه کوچک مقداری روغن ریخته و باقی‌مانده سیرها را به آن اضافه کنید و تفت دهید. سپس مقداری نعنا خشک را هم اضافه کرده و بلافاصله از روی شعله بردارید و برای تزیین کنار بگذارید.

آش رشته شما آماده است. آن را در ظرف دلخواه خود بریزید. با پیازداغ، نعنا داغ، کشک و حبوبات آب‌پز شده تزیین کنید. نوش جان!

یکی‌دیگر از آش‌های پرطرفدار، آش یخ است که از غذاهای محلی و محبوب استان آذربایجان شرقی به‌حساب می‌آید. برای آشنایی با روش تهیه این غذای محلی، به مقاله طرز تهیه آش یخ، سر بزنید.

نکات مهم در پخت آش رشته

پخت آش رشته فوت و فن‌های زیادی دارد که همین فوت‌های کوزه‌گری یک آش معمولی را از یک آش عالی متمایز می‌کند. در ادامه، برخی از این نکات گفته شده است.

حبوبات مورداستفاده در آش رشته را از شب قبل در آب سرد خیس کنید. بهتر است آب آن‌ها در طول این مدت چند بار عوض شود. این کار به کم‌کردن نفخ آن‌ها کمک می‌کند.

حبوبات مورداستفاده در آش رشته به سلیقه شما بستگی دارد. عدس، لوبیا چیتی و نخود، حبوبات اصلی این آش هستند. شما در صورت تمایل می‌توانید انواع حبوبات را با آن‌ها ترکیب کنید.

از کشک بازاری یا کشک محلی می‌توان در تهیه آش رشته استفاده کرد. اما استفاده از کشک محلی، طعم و عطر بهتری به آش رشته می‌دهد.

پس از اینکه سبزی‌ها را به آش اضافه کردید، در قابلمه را نیمه‌باز بگذارید.

اگر دوست دارید آش رشته غلیظ و لعاب‌دار باشد، می‌توانید یک قاشق آرد را در آب سرد کاملاً حل کنید و سپس به آش رشته اضافه کنید. همچنین می‌توانید از مقداری آب قلم هم در تهیه آش رشته استفاده کنید. این کار هم خواص آش را بیشتر می‌کند و هم آن را لعاب‌دارتر می‌کند.

دقت کنید که نیاز نیست سبزی آش رشته خیلی ریز و ساطوری خرد شود؛ بلکه بهتر است درشت خرد شده باشد.

باید دقت داشت که در مرحله اضافه‌کردن سبزی به آش، نباید حبوبات کاملاً پخته باشند؛ زیرا ممکن است در انتهای پخت حبوبات له شوند. بهتر است در اواسط پخت حبوبات، سبزی به آش اضافه شود.

یکی از نکات مهم در تهیه آش رشته، نچسبیدن رشته‌ها به هم است. برای اینکه رشته‌ها به هم نچسبند، آن‌ها را به‌صورت دسته‌ای و به‌هم‌چسبیده به آش اضافه نکنید؛ بلکه در هنگام اضافه‌کردن آن‌ها به آش، با دست آن‌ها را باز کنید. همچنین از یک قابلمه بزرگ برای پخت آش رشته استفاده کنید که رشته‌ها به‌خاطر کوچک بودن قابلمه به هم نچسبند.

نمک را در ابتدای پخت آش به آن اضافه نکنید، زیرا کشک و رشته مورداستفاده در تهیه این آش، شور است. نمک آش باید در انتهای پخت و پس از اضافه‌کردن کشک اندازه شود.

می‌توانید پیاز‌های داخل آش را به‌جای خلالی، نگینی هم خرد کنید؛ اما نکته مهم در تهیه آش رشته، فراوان بودن پیازداغ است که در مزه بهتر آش اثر مثبتی دارد.

یکی‌دیگر از آش‌های محلی خوشمزه و پرخاصیت، آش دوغ است که در مقاله طرز تهیه آش دوغ، روش تهیه آن را آوردیم.

کلام آخر

آش رشته، آش محبوب ایرانی‌هاست که پیشینه تاریخی دارد و از گذشته تاکنون در انواع مراسم‌ها پخته می‌شود. این آش که بسیار مقوی و خوشمزه است، می‌تواند یک گزینه مناسب برای منوی غذایی شما در مهمانی‌ها به‌خصوص در فصل زمستان باشد. به دلیل وجود حبوبات، سبزی و کشک، مصرف این آش برای کودکان و افرادی که کم‌خونی دارند، بسیار مفید است. در این مقاله طرز تهیه آش رشته و خواص آن بیان شد که امیدواریم برای شما مفید بوده باشد.

سؤالات متداول

سبزی‌های موجود در آش رشته از چه نوعی هستند؟

سبزی‌های این آش اسفناج، جعفری، گشنیز، تره و شوید هستند.

کدام‌یک از حبوبات باید دیرتر از دیگر حبوبات به آش اضافه شود و چرا؟

عدس باید کمی دیرتر از سایر حبوبات به آش اضافه شود، زیرا زمان پخت آن از دیگر حبوبات کمتر است و درصورتی‌که در ابتدای پخت به همراه سایر حبوبات بپزد، در انتهای پخت له می‌شود.

برای غلیظ و لعاب‌دار کردن آش رشته چه راهی پیشنهاد می‌شود؟

برای لعاب‌دار شدن آش رشته، می‌توان مقداری آرد را در آب سرد حل کرد و به آش اضافه کرد. یک راه دیگر، اضافه‌کردن عصاره قلم به آش رشته است.