چنگالی یکی از غذاهای قدیمی خراسان و سیستان است. بیشتر بهعنوان غذای خراسانی میشناسند اما در شهرهای دیگر مثل کرمان، سیستان و … نیز تهیه میشود. حتی در افغانستان نیز طرفدار دارد و مدل افغانی آن نیز موجود است. مشهد از شهرهایی است که به دلیل وجود حرم مطهر امام رضا، گردشگران داخلی و خارجی زیادی دارد. شاید اولین غذایی که با شنیدن نام مشهد به ذهن همه خطور میکند آش شله مشهدی باشد اما غذاهای خوشمزه زیادی دارد که برای یکبار هم شده باید امتحان کرد. چنگالی از غذاهایی است که با یکبار خوردن آن مزهاش تا مدتها زیر زبانتان میماند و مشتری پروپاقرص آن میشوید و علاوه بر اینکه در هر سفر به مشهد چنگالی را در برنامه غذایی خود قرار میدهید در خانه نیز میخواهید آن را درست کرده و لذت ببرید.
ما در این مقاله طرز تهیه چنگالی با دستورهای مختلف و شهرهای مختلف که دستور تهیه آن بسیار ساده و با صرف کمترین زمان بوده را آموزش میدهیم. همراه ما باشید. یکی از لذتهای جدانشدنی از هر سفر، امتحان کردن غذاهای محلی شهری است که به آن سفر کردهاید. اگر میخواهید به مشهد سفر کنید غذاهای محلی مشهدی را حتماً امتحان کنید. مقاله غذاهای محلی مشهد همه چیز را در اینباره توضیح داده و برای انتخاب غذا بسیار به شما کمک میکند.
روش تهیه چنگالی
مواد زیر برای تهیه چنگالی لازم است:
روغن حیوانی: به میزان لازم
کنجد: 100 گرم
شکر: 1 پیمانه
نان تافتون محلی: 4 عدد
مراحل تهیه چنگالی مشهدی
ابتدا روغن را داخل یک ماهیتابه کمی گرم کنید. میزان روغن کاملاً سلیقهای است. قطعاً اگر بیشتر باشد خوشمزهتر است، اما گروهی از افراد غذای خیلی چرب را دوست ندارند و یا با معدهشان سازگار نیست یا رژیم لاغری و یا بیماری مثل کلسترول بالا و بیماری قلبی دارند که ترجیح میدهند روغن کمتری مصرف کنند. به همین دلیل میزان روغن را بهصورت دقیق ذکر نکردیم. در این مرحله بعد از گرمشدن روغن، ظرف را از روی حرارت برداشته و نان را ریز خرد کنید و به ظرف اضافه کنید و بعد شکر بریزید و با دست خوب ورز بدهید. بعد کنجد را روی چنگالی ریخته و نوشجان کنید. به همین راحتی و با موادی که همیشه قابلدسترس و تقریباً در هر خانهای موجود است چنگالی خوشمزه را درست کرده و از آن لذت ببرید.
نکاتی برای تهیه چنگالی
- مواد ذکر شده برای 4 نفر کافی است. قطعاً برای تهیه هر غذا اگر مواد اولیه تازه و مرغوب استفاده کنید غذای لذیذتری خواهید داشت. برای تهیه چنگالی نیز سعی کنید از مواد تازه و مرغوب استفاده کنید.
- اگر برای تهیه چنگالی از روغن کرمانشاهی استفاده کنید چنگالی خوشمزهتری خواهید داشت.
طرز تهیه چنگالی بلوچی
دستور تهیه چنگالی بلوچی کمی با دستور تهیه چنگالی مشهدی متفاوت است. اگر به غذاهای بلوچی علاقه دارید و میخواهید در باره آنها اطلاعات بیشتری کسب کنید مقاله غذاهای محلی سیستان و بلوچستان را حتما مطالعه کنید.
مواد لازم برای تهیه چنگالی بلوچی عبارتند از:
- نان سریک
- کره محلی
- خرما
مراحل تهیه چنگالی بلوچی
مقادیر برای افراد مختلف متفاوت است، به همین دلیل مقادیر را برای مواد اولیه ذکر نکردیم. نان سریک یک نان محلی برای سیستان و بلوچستان است که خمیرش را از آرد گندم را تهیه کرده و خیلی ضخیم روی تابه قرار داده و سپس نان را آماده میکنند. به کره محلی در سیستان و بلوچستان نیمک میگویند. ابتدا کره را روی حرارت ذوب کنید، هستههای خرما را درآورده و به دو قسمت تقسیم کنید، نان را ریز خرد کرده و نان و خرما را باهم مخلوط کنید و کره ذوب شده را روی نان و خرما بریزید و میل کنید. این دستور به دلیل استفاده از شیرینکننده طبیعی (خرما) سالمتر است.
طرز تهیه چنگالی کرمانی
یکیدیگر از انواع چنگالی، چنگالی کرمانی است که در ادامه روش تهیه آن را ذکر میکنیم.
مواد لازم برای تهیه چنگالی کرمانی
خرمای بدون هسته: 1 پیمانه
نان ریز خرد شده: 2 پیمانه
تخم نان: به میزان لازم
روغن: به مقدار لازم
مغز گردو خرد شده: به میزان لازم
مراحل تهیه چنگالی کرمانی
ابتدا نانهای ریز خرد شده را در روغن تفت دهید بعد خرما را اضافه کرده و در حد داغ شدن خرما تفت دهید بعد تخم نان که شامل: سایه دانه، کنجد و گلرنگ یا گل خشت و گردو را اضافه کنید و خوب هم بزنید تا روغن به مواد بخصوص نانها نفوذ کند. بعد اجازه دهید مواد کمی خنک شود، مواد را با دست خوب ورز هدید و به شکل استوانه یا توپک شکل دهید.
اگر تمایل دارید با غذاهای محلی شهر کرمان آشنا شوید، مقاله غذاهای محلی کرمان را از دست ندهید.
نکات چنگالی کرمانی
- به دلیل استفاده از موادی که طبع گرم دارند در این غذا میتوانید در صورت تمایل مقداری تخم گشنیز یا تخم شنبلیله به مواد اضافه کنید که طبع سردتری پیدا کند.
- برای زیباتر شدن چنگالی بعد از شکلدادنش آن را در پودر نارگیل یا پودر پسته بغلتانید.
- برای عطردار شدن چنگالی میتوانید پودر هل، پودر زیره، پودر زنجبیل یا پودر دارچین به مواد اضافه کنید.
طرز تهیه چنگالی افغانی
چنگالی که غذای اصلی خراسان بوده و باتوجه به اینکه چندین سال پیش افغانستان جزوی از خراسان بوده، این غذا به روش افغانی نیز طبخ میشود. برای تهیه چنگالی افغانی ادامه مقاله را مطالعه کنید.
مواد لازم برای تهیه چنگالی افغانی عبارتند از:
آرد: 1200 گرم
سبوس آرد: 250 گرم
خمیرمایه: 1 قاشق غذاخوری
روغن: 3/4 پیمانه
آب: به میزان کافی
نمک: 1 قاشق چایخوری
شکر: 1.5 پیمانه
پودر هل: 1 قاشق غذاخوری
مراحل تهیه چنگالی افغانی
ابتدا آرد، آرد سبوس و خمیرمایه را داخل کاسه همزن ریخته و خوب مواد خشک را باهم ترکیب کنید، بعد روغن را کمکم به مواد اضافه کرده و خوب هم بزنید. سپس آب را در چند مرحله به مواد اضافه کنید تا خمیر حاصله نه خیلی شل باشد نه سفت. بعد نمک را اضافه کنید و مواد را خوب با هم ترکیب کنید. پارچهای روی خمیر بکشید و اجازه دهید 35 دقیقه استراحت کند. بعد خمیر را به 4 قسمت مساوی تقسیم کنید و با وردنه صاف کنید. روی سینی فر بگذارید و با دست دایرههایی روی خمیر ایجاد کنید تا نان خوب مغزپخت شود. به مدت 25 تا 30 دقیقه داخل فر با دمای 190 درجه سانتیگراد قرار داده تا نانها بپزند. بعد از خنکشدن نان، آن را به همراه پودر هل و شکر داخل غذاساز بریزید تا ریز شود. چنگالی افغانی شما آماده است. میتوانید با پودر پسته تزیین و سرو کنید.
طرز تهیه چنگالی با شیره انگور
این نوع چنگالی به چنگالی گنابادی نیز معروف است. مواد زیر برای تهیه چنگالی گنابادی لازم است:
شیره انگور: به مقدار لازم
نان تافتون: 1 عدد
روغن: به مقدار لازم
کنجد و مغز گردو: به میزان لازم
مراحل تهیه چنگالی گنابادی
ابتدا مقداری روغن در تابه بریزید تا کمی داغ شود. سپس نان را ریز خرد کرده و به روغن اضافه کنید و تفت دهید تا روغن کاملاً جذب نان شود. بعد شیره انگور را به ظرف اضافه کرده و آنقدر هم بزنید تا شیره جذب نانها شوند. مواد را از روی حرارت برداشته و آماده سرو است. میتوانید از کنجد و گردوی آسیاب شده برای تزیین استفاده کنید.
نکات تهیه چنگالی گنابادی
- سعی کنید از روغن حیوانی استفاده کنید که چنگالی خوشمزهتری داشته باشید.
- استفاده از کنجد یا مغز گردو اختیاری بوده و میتوانید استفاده نکنید.
- در بعضی جاها بهجای شیره انگور از عسل، شکر، شیره نبات و شهد یا شربت بار استفاده میشود.
کلام آخر
چنگالی از غذاهای ساده و خوشمزه ایرانی است. خاستگاه اصلی آن برای خراسان است اما امروزه در شهرهای مختلف با روشهای متفاوتی تهیه میشود. اگر میخواهید طرز تهیه چنگالی با روشهای مختلف را آموزش ببینید، این مقاله را از دست ندهید و اگر تجربهای از خوردن چنگالی دارید حتماً با ما در میان بگذارید.
سؤالات متداول
مواد اصلی چنگالی چیست؟
مواد اصلی برای تهیه چنگالی نان، روغن و شکر است.
برای اینکه چنگالی طبع سردتری پیدا کند چه کاری انجام دهیم؟
به دلیل استفاده از موادی که طبع گرم دارند در این غذا میتوانید در صورت تمایل مقداری تخم گشنیز یا تخم شنبلیله به مواد اضافه کنید که طبع سردتری پیدا کند.
بهجای شیره انگور از چه موادی میتوان استفاده کرد؟
در بعضی جاها بهجای شیره انگور از عسل، شکر، شیره نبات و شهد یا شربت بار استفاده میشود.
1 نظر
مهناز
۶ مهر ۱۴۰۱, ۱۴:۱۹چقدر این مقاله زیبا و کامل بود، من اهل خراسان و چنگالی از غذاهای خوشمزه دوران کودکی ام بود. چقدر عالی که با روش های پخت مختلف این غذای سنتی آشنا شدم، تشکر از نویسنده محترم