یکی از مهمترین مواد اولیه برای تهیه غذای روزانه روغنهای خوراکی هستند. انواع و اقسام روغن در بازار وجود دارند که با نامهای تجاری مختلف در ویترین فروشگاهها خودنمایی میکنند. موقع خرید روغن به نوع آن توجه میکنید؟ آیا میدانید هر کدام از آنها چه کاربردی دارند؟
همانطور که میدانید تغذیه در سلامت بدن و پیشگیری از بیماریها نقش اساسی دارد. بههمین دلیل لازم است بدانید که موقع درست کردن یک غذای اصیل و خوشمزه از چه روغنی استفاده کنیم تا هم طعم غذا بهتر شود و هم مضر نباشد.
روغن سرخ کردنی و روغن مایع چه فرقی با هم دارند؟ خورشت را با کدام درست کنیم؟ روغن مناسب برای سرخ کردن پیاز فراوان کدام نوع است؟ در این مقاله پاسخ این سوالات را پیدا میکنید.
تفاوت روغن مایع و جامد
روغن جامد یا همان روغن نباتی در بین قدیمیترها طرفداران زیادی داشت، هنوز هم بعضی از بزرگترها روغن جامد را ترجیح میدهند. لازم دانستیم تا سلامت روغن جامد را بررسی کنیم و آن را با روغن مایع مقایسه کنیم.
روغنهای جامد را از چربیهای گیاهی تهیه میکنند و در ابتدا این روغنها جامد نیستند. طی فرآیند هیدروژنه کردن، به روش سنتی روغن را بهصورت جامد درمیآورند تا ماندگاری آن بیشتر شود. در این فرآیند، اسیدهای چرب آن اشباع میشوند. بههمین دلیل روغن جامد یا همان روغن نباتی سرشار از اسید چرب اشباع است و برای سلامت بدن توصیه نمیشود.
چربیهای اشباع به مرور زمان باعث بالا رفتن کلسترول بد (LDL) میشود. دو نوع کلسترول در خون وجود دارد. کلسترول بد در عروق بدن تهنشین و باعث انسداد آنها میشود. مصرف مداوم روغنهای اشباع شده، خطر بیماریهای قلبی، سرطانها و انواع سکته را افزایش میدهد.
با پیشرفت در صنعت غذایی، امروزه روشهای جدیدی برای تهیه روغن جامد ابداع شده است. روغنهای نیمه جامد، چربی اشباع کمتری در مقایسه با روغنهای هیدروژنه دارند و بسیار سالمتر هستند.
همانطور که میدانید برای تهیه انواع شیرینی لازم است از روغن جامد یا نیمه جامد استفاده شود. روغن نیمه جامد تبرک یک انتخاب سالم برای استفاده در قنادیها و شیرینیپزیها است.
روغن مخصوص سرخکن
در سالهای اخیر، مردم با اهمیت تغذیه سالم بیشتر آشنا شدند، بنابراین روغنهای مایع بهتدریج جایگزین روغنهای جامد شدند. روغنهای مایع در بازار هم انواع مختلفی دارند. روغن سرخکردنی و روغن مایع پخت و پز رایجترین آنها هستند.
بیشتر مردم تفاوت این روغنها را بهطور کامل نمیدانند و در انتخاب خود مردد میشوند. سه تفاوت عمده بین روغنهای سرخکردنی و روغنهای مخصوص پخت و پز وجود دارد.
میزان اشباع، نقطه دود و پایداری روغن از مهمترین تفاوت آنها است. روغنهای سرخکردنی مقاومت بیشتری در برابر حرارت و گرما دارند. این مقاومت به این معنی است که نقطه دود روغن سرخکردنی بالا است و زمان بیشتری طول میکشد تا در اثر گرما دود شود.
روغن سرخ کردنی مرغوب نباید اکسیده شود و بعد از مدت کوتاهی سرخ کردن، تغییر رنگ دهد. این تغییر رنگ بر کیفیت و طعم غذای شما تاثیر میگذارد. پایداری روغنهای سرخکردنی هم به این معنی است که در حرارت بالا با اکسیژن واکنش نمیدهند.
روغن سرخ کردنی اشباع یا نیمه اشباع است و مصرف زیاد آن برای سلامت بدن مناسب نیست. با این حال، سرخ کردن سیبزمینی یا بادمجان با روغن مایع سرخکردنی بسیار سالمتر از روغن نیمه جامد یا روغن مخصوص پخت و پز است. روغن مایع پخت و پز در زمان کوتاهی دود میشود و ترکیبات ناسالمی تولید میکند که بر رنگ و طعم غذا هم تاثیر میگذارد.
روغن سرخ کردنی سالم و مناسب باید رنگ روشن و شفافی داشته باشد. این روغنها را معمولا چند بار تصفیه میکنند تا روغن نقطه دود حداقل 204 درجه سانتیگراد را تحمل کند.
روغن سرخکردنی تبرک یک محصول سالم و قابل اطمینان برای شما است. برای دستگاههای سرخکن و سرخ کردن عمیق میتوانید با خیال راحت از آن استفاده کنید.
روغن پخت و پز برای چه غذاهایی استفاده میشود؟
روغنهای مایع در دمای محیط به حالت شفاف و مایع قرار میگیرند، اسید چرب اشباعنشده آنها بیشتر است و برای پخت و پز روزمره مناسبتر هستند. نقطه دود و پایداری روغنهای مخصوص پخت و پز پایینتر از روغن سرخکردنی است. برای تهیه خورشتها، استفاده در سالاد، انواع سس، کباب کردن، گریل کردن و پخت با حرارت ملایم طراحی شدند.
میزان سالم بودن این روغنها به نسبت چربیهای اشباعنشده آنها بستگی دارد. چربیهای اشباعنشده که همان چربیهای سالم هستند، در صورتیکه منشا گیاهی داشته باشد باعث تنظیم کلسترول خون میشوند.
بهترین روغن برای پخت برنج بهصورت کته، روغن پخت و پز است. برای برنج آبکش شده هم میتوانید از همین نوع روغن مایع استفاده کنید و بعد از دم کشیدن برنج، روغن را به قابلمه اضافه کنید.
توصیه میشود روغن را برای برنج آبکش شده با حرارت بالا داغ نکنید. این کار باعث از بین رفتن ویتامینهای برنج و تیره شدن روغن میشود.
روغن گیاهی سویا انتخاب خوبی برای پخت و پز است. روغن سویا تبرک را برای استفاده روزمره امتحان کنید.
پیاز را با چه روغنی سرخ کنیم؟
یکی از اصلیترین مراحل پخت یک غذای اصیل ایرانی تهیه پیاز داغ است. پیاز داغ را در انواع خورشت و سوپ استفاده میکنیم. در بعضی از غذاهای ایرانی مثل آش و کشکوبادمجان پیازداغ نقش مهمی دارد.
احتمالا شما هم برای تهیه یک پیاز داغ طلایی معمولا به دنبال راهحل هستید. انتخاب نوع روغن برای داشتن یک پیاز داغ سرخ و خوشرنگ، خیلی زیاد به ذائقه و سبک تغذیه شما بستگی دارد.
برای اینکه به مقدار زیاد، پیاز داغ کاراملی درست کنید و آن را در فریزر نگهدارید، بهتر است از روغن سرخکردنی استفاده کنید. برای استفاده روزمره، شما میتوانید در یک قابلمه نچسب و با مقدار کمی روغن پخت و پز، پیاز و سایر سبزیجات را سرخ کنید. این روش بسیار سالمتر است، زیرا سبزیجات در حرارت بالا خواص و ویتامینهای خود را از دست میدهند.
پیشنهاد میکنیم سری به مقاله تغذیه سالم برای لاغری بزنید و با رژیم غذایی همسو با سلامتی آشنا شوید.
روغن مایع مخلوط چیست؟
در بین انواع روغنها، متخصصان تغذیه به مصرف روغنهای گیاهی مثل روغن زیتون، روغن سویا، روغن کنجد، روغن آفتابگردان، روغن هسته انگور و روغن کانولا تاکید دارند. روغن گیاهی، اشباعنشده و فاقد اسید چرب ترانس است.
کارشناسان سلامت اعتقاد دارند، هیچکدام از روغنهای گیاهی بهتنهایی نمیتوانند نیازهای بدن را نسبت به اسیدهای چرب برطرف کنند. نسبت امگا3 و امگا6 موجود در روغن بهتر است بین 5 تا 10 باشد، در صورتیکه هیچکدام از روغنهای گیاهی این ویژگی را ندارند.
بهطور مثال نسبت امگا3 به امگا6 موجود در روغن آفتابگردان کمتر از 1 به 5 است، به همین دلیل نوعی از روغن به بازار عرضه شد که مخلوطی از انواع روغنهای گیاهی است.
باتوجه به اینکه خرید انواع روغنها برای برخی افراد ممکن نیست، استفاده از روغنهای مخلوط مقرون به صرفه است و نیاز شما را برطرف میکند.
شما میتوانید از روغن مایع مخلوط تبرک برای پخت و پز در حرارت ملایم استفاده کنید. این محصول ترکیبی از روغن آفتابگردان و روغن سویا است و آنتیاکسیدان بالایی دارد.
کلام آخر
انتخاب روغن مناسب برای پخت و تهیه غذا اهمیت ویژهای دارد. روغنهای متنوعی در بازار وجود دارد که لازم است با کاربرد آنها بیشتر آشنا شوید. استفاده از روغن سرخ کردنی در مدت طولانی برای سلامت بدن خوب نیست، زیرا اسید چرب اشباع آن بیشتر است.
با این حال، سرخ کردن غذا در روغن غیر سرخکردنی هم روش سالمی نیست. در این مقاله سعی داشتیم شما را با انواع روغنها و میزان سلامت آنها برای بدن بیشتر آشنا کنیم.
سوالات متداول:
روغن مایع مخلوط برای سرخ کردن مناسب است؟
خیر. روغن مخلوط ترکیبی از انواع روغنهای گیاهی و مخصوص پخت و پز در حرارت ملایم است.
بهترین روغن برای سرخ کردن پیاز کدام است؟
به سبک آشپزی شما بستگی دارد. برای سرخ کردن در حرارت بالا و به مقدار زیاد حتما از روغن مخصوص سرخ کردنی استفاده کنید. برای پخت سبزیجات در حرارت ملایم از روغن پخت و پز و تابه نچسب استفاده کنید.
برای پخت برنج، روغن جامد بهتر است یا مایع؟
برای تهیه برنج کته یا برنج آبکش، بهتر است از روغن مایع مخصوص پخت و پز استفاده کنید. روغن جامد سرشار از اسید چرب اشباع است و برای سلامت بدن خوب نیست.
2 نظر
مینا
۲۶ فروردین ۱۴۰۱, ۱۴:۰۸سلام و وقت بخی
ممنون از توضیحات خوب شم
سوالی داشتم از خدمتتون
برای فریز کردن سرخ کردنی ها آیا باید از روغن مایع سرخ کردنی استفاده نمود یا از جامد سرخ کردنی. از این جنبه می پرسم که جامد در فریزر یخ میکنه و شاید بهتر باشه نسبت به مایع؟؟؟؟؟
عسکری
۱۷ اسفند ۱۴۰۲, ۱۲:۱۰سلام علیک
سپاس گزار
مفید بود