یکی از آش‌ها بسیار خوش‌طعم ایرانی که به مناسبت رویش اولین دندان نوزاد‌ها پخته می‌شود، آش دندونی است. زمانی که مادر متوجه اولین دندان کودک خود شد، برای برپایی جشنی کوچک و هدیه دادن به کودک خود، آش دندونی را تهیه می‌کند. دستور پخت‌های بسیاری برای تهیه آش دندونی وجود دارد که بسته به ذائقه و اقلیم اندکی در روش پخت و مواد اولیه با یکدیگر تفاوت دارند. در این قسمت از مجله تبرک قصد داریم تا این خوراک اصیل را در ۵ مدل مختلف بررسی کنیم و تمامی نکات مهم را در اختیارتان قرار دهیم. اگر کودک شما در حال درآوردن دندان است یا به هر دلیلی خواهان چشیدن این خوراک خوشمزه هستید، تا انتهای این مقاله همراه ما بمانید.
طرز تهیه آش دندونی با گوشت
در دستور پخت‌های زیادی توصیه شده که از گوشت برای قوام و خوش‌طعم شدن آش خود استفاده کنید. در این روش تهیه با آماده‌سازی مواد اولیه زیر می‌توانید برای ۶ نفر آش دندونی فراهم کنید.
مواد لازم برای تهیه آش دندونی با گوشت عبارتند از:
گوشت گوساله: ۲۰۰ گرم
نخود: 1 استکان
لوبیا چیتی: 1 استکان
لوبیا قرمز: 1 استکان
عدس: 1 استکان
نخود: 1 استکان
گندم پوست کنده: ۲ استکان
جو: 1/2 استکان
پیاز بزرگ: ۶ عدد
قلم: 1 تکه کوچک
آب: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
مراحل تهیه آش دندونی با گوشت
ابتدا تمامی حبوبات‌ها را خوب تمیز کرده و بشویید. به مدت ۱۴ تا ۲۴ ساعت تمامی حبوبات‌ها را خیس دهید و چند مرتبه آب آن را عوض کنید تا نفخ آن کشیده شود. گندم پوست گرفته و جو را در آب ولرم به مدت ۳ ساعت خیس کنید. پیازها را پوست بگیرید و خوب خرد کنید. تابه را روی حرارت گذاشته تا پیازها را سرخ کنیم.
پس از سبک شدن پیازها ۳ تا 4 قاشق غذاخوری از پیازداغ‌ها را برداشته تا برای تزیین از آن‌ها استفاده کنیم. گوشت را به همراه یک پیاز کوچک، آب، زردچوبه، فلفل و قلم در قابلمه‌ای بریزید و اجازه دهید تا ۲ساعت بهتنهایی بپزد.
در این فرصت باید حبوبات‌ها را به همراه گندم، جو و پیازداغ در قابلمه‌ای ریخته و اجازه دهید تا نرم شوند. زمانی که گوشت‌ها نرم شدن به کمک یک صافی محتویات قابلمه را از آب آن جدا کنید. آب گوشت را به حبوبات و باقی مواد اضافی کنید.
گوشت‌ها ریشریش کرده و در صورت تمایل چربی‌های اطراف استخوان قلم را هم بتراشید و به قابلمه آش اضافی کنید. همه مواد را خوب هم بزنید و اجازه دهید تا خوب جا بیفتند.
۵ دقیقه قبل از اینکه اجاق را خاموش کنید، نمک و مقداری آب‌لیمو برای بهتر شدن طعم آش اضافه کنید.
در صورت تمایل از سیرداغ، نعناداغ و کشک برای تزیین آش کمک بگیرید.
طرز تهیه آش دندونی با گندم
در این روش مقدار گندم بیشتر از باقی مواد اولیه است. به همین دلیل بافت آش شما منسجم‌تر خواهد بود، مانند: حلیم. برای تهیه آش دندونی با گندم باید مواد اولیه زیر را برای ۶ تا ۸ نفر تهیه کنید.
مواد لازم برای تهیه آش دندونی با گندم عبارتند از:
گوشت گوساله: ۱ کیلوگرم
نخود: ا فنجان
لوبیا چیتی: ۱ فنجان
عدس: ۱ فنجان
نخود: ۱ فنجان
گندم پوست کنده: ۲ کیلوگرم
پیاز: ۱ کیلوگرم
قلم: 1 تکه کوچک
آب: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
دارچین، زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
مراحل تهیه آش دندونی با گندم
مطابق دستور قبلی حبوبات و گندم‌ها را از قبل بشویید و خیس دهید تا نفخ آن گرفته شود. حبوبات و گندم‌ها را به‌صورت جداگانه خوب بپزید تا نرم شوند. در همین زمان باید گوشت را به همراه یک پیاز، قلم، دارچین، زردچوبه، فلفل و آب به مدت ۲ ساعت خوب بپزید.
تا گوشت و حبوبات‌ها آماده شوند، باید آستین‌هایتان را بالا بزنید و پیازها را خوب خرد کنید. تابه‌ای را روی اجاق بگذارید. پس از اینکه گرم شد، پیازها را به همراه روغن و زردچوبه خوب تفت دهید تا سبک شوند.
پس از اینکه گندم‌ها به مدت یک ساعت روی حرارت ملایم نرم شدند باید به کمک گوشتکوب برقی یا دستگاه مخلوطکن له کنید. این کار باعث می‌شود تا آش دندونی شما غلیظ شود.
اکنون باید به سراغ گوشت و قلم پخته شده بروید، محتویات جامد را از آب گوشت جدا کنید. گوشت را ریشریش یا له کند و چربی‌های قلم را هم جدا کنید. اگر دوست دارید آش شما کش بیاید توصیه می‌کنیم گوشت را هم خوب له کنید.
برای له کردن گوشت‌ها باید چربی قلم و تکه‌های گوشت را با مقداری آب گوشت، داخل مخلوطکن ریخته یا با گوشتکوب برقی له کنید. الان نوبت به افزودن گوشت له شده، گندم پوره شده و پیازداغ‌ها است.
تمامی مواد را با مقداری نمک و ادویه به قابلمه حبوبات اضافه کرده و خوب هم بزنید تا یک‌دست شود. یک ساعت بعد آش دندونی شما کاملاً جا افتاده و می‌توانید به کمک سیر، نعنا و کشک تزیین کنید.
طرز تهیه آش دندونی با گردو و کشمش
این دستور پخت یکی از ساده‌ترین طرز تهیه‌های آش دندونی است که می‌توانید از آن برای تهیه این خوراک لذیذ استفاده کنید. مواد اولیه‌ای که در فهرست زیر آمده است برای ۵ تا ۶ نفر کافی خواهد بود. اگر به طرز تهیه آش‌های آسان علاقه‌مند هستید، دستور تهیه آش ماسوا ایلام را از دست ندهید.
مواد لازم برای تهیه آش دندونی با گردو و کشمش را در ادامه آوردیم.
گندم: ۲ لیوان
نخود: ۲ لیوان
کره: ۱۰۰ گرم
پیاز بزرگ: ۲ عدد
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
گردو خرد شده: دو قاشق غذاخوری
کشمش: ½ فنجان
روغن: به میزان لازم
مراحل تهیه آش دندونی با گردو و کشمش
گندم‌ها را به مدت ۳ تا ۴ ساعت در آب ولرم بخیسانید. با گذشت این زمان گندم‌ها را در قابلمه‌ای ریخته و اجازه دهید به مدت ۲ تا ۳ ساعت به‌صورت جداگانه بپزد و نرم شود. وقتی نفخ نخود‌ها را گرفتید، آن را به همراه ادویه‌ها روی اجاق گذاشته تا نرم شوند.
پیازها را پوست گرفته و خوب خرد کنید. تابه‌ای را گرم کنید تا روغن و پیازها را در آن تفت دهید.
پس از اینکه پیازها سبک شدند، باید آن‌ها را به قابلمه نخود‌ها اضافه کنید تا باهم ترکیب شوند. زمانی که گندم‌ها نرم شدند به کمک گوشتکوب برقی یا مخلوطکن، گندم‌ها را پوره کنید.
در آخر گندم‌های پوره شده را به همراه کره و نمک به قابلمه نخود‌ها اضافه کنید و ۲۰ دقیقه زمان دهید تا مواد هم مزه شوند. زمانی که آش را در ظرف دلخواه سرو کردید، روی آن را با گردو خرد شده و کشمش تفت داده شده تزیین کنید. آش دندونی کشمش و گردو شما آماده است. نوش‌جان.
طرز تهیه آش دندونی بدون گوشت
این طرز تهیه آش دندونی بدون گوشت یکی از متداول‌ترین شیوه‌هایی است که مادران ایرانی برای تهیه آش دندونی از آن استفاده میکنند. این حجم از مواد اولیه مناسب ۶ نفر است. در صورت تغییر تعداد نفرات با رعایت نسبت‌ها مواد را کم یا زیاد کنید.
مواد لازم برای تهیه آش دندونی بدون گوشت عبارتند از:
لوبیا چیتی: ½ لیوان
لوبیا سفید: ½ لیوان
لوبیا قرمز: ½ لیوان
نخود: ۱ لیوان
عدس: ۱ لیوان
گندم پوست کنده: ۲ پیمانه
آب گوشت: یک لیتر
پیاز بزرگ: ۶ عدد
آب‌لیمو: یک قاشق غذاخوری
روغن: به مقدار لازم
نمک، فلفل و زردچوبه: به میزان لازم
مراحل تهیه آش دندونی بدون گوشت
همه حبوبات‌ها را به مدت ۱۴ تا ۲۴ ساعت خیس دهید تا نفخشان گرفته شود. در طی این مدت آب آن‌ها را چند مرتبه عوض کنید تا بو نگیرند. گندم‌ها را پس از تمیز کردن به مدت ۳ ساعت در آب ولرم بخیسانید.
تمامی حبوبات را جداگانه در قابلمه‌ای ریخته و به همراه آب و آب گوشت روی حرارت قرار دهید. گندم‌ها را جداگانه بپزید تا نرم شوند. پیازها را پوست گرفته، خرد کنید و در روغن داغ تفت دهید تا سبک و شیشه‌ای شوند.
پس از اینکه پیازها سبک شدند، مقداری زردچوبه و ادویه را در روغن آن بریزید تا خامی ادویه‌ها گرفته شود. اکنون باید محتویات تابه را به قابلمه حبوبات بیفزایید و خوب هم بزنید.
زمانی که گندم‌ها نرم شدند، در صورت دلخواه آن‌ها را پوره کنید و در آخر به محتویات حبوبات و باقی مواد اضافه کنید. با گذشت ۳۰ دقیقه باید نمک و مقداری آب‌لیمو را به آش دندونی خود اضافه کنید تا همه مواد طعم نمک را به خود جذب کنند. در صورت تمایل می‌توانید از نعناداغ، کشک، پیازداغ و سیرداغ برای تزیین آش دندونی بدون گوشت استفاده کنید.
اگر طعم کشک را دوست دارید بدون تردید از طرز تهیه آش جو با کشک نیز لذت خواهید برد.
طرز تهیه آش دندونی با برنج
در این طرز تهیه شما به مقداری برنج ایرانی نیازمند هستید و باید مواد اولیه زیر را فراهم کنید تا برای ۶ تا ۸ نفر آش دندونی بپزید.
مواد لازم برای تهیه آش دندونی با برنج عبارتند از:
گوشت قرمز: ۵۰۰ گرم
نخود: ۱ لیوان
لوبیا چیتی: ۱ لیوان
لوبیا قرمز: ۱ لیوان
لوبیا سفید: ۱ لیوان
عدس: ۱ لیوان
برنج: ۱ لیوان
گندم: ۲ لیوان
جو: ۱ لیوان
پیازداغ: یک پیاله ماست‌خوری
پیاز کوچک: یک عدد
روغن: به میزان لازم
نمک، فلفل، دارچین و ادویه: به میزان لازم
مراحل تهیه آش دندونی با برنج
ابتدا نفخ تمامی حبوبات را مطابق دستورهای قبلی بگیرید تا آماده پخت شوند. گوشت را به همراه دارچین و پیاز در ظرفی پر از آب ریخته تا به مدت ۳ ساعت خوب بپزد. در قابلمه‌ای دیگر حبوبات را به همراه پیازداغ، ادویه و مقدار کمی روغن به مدت ۲ دقیقه تفت دهید و نهایتاً آب جوش را به آن اضافه کنید.
گندم و جو را در قابلمه‌ای جداگانه ریخته تا بهتنهایی بپزد و نرم شوند. با گذشت ۲ ساعت می‌توانید برنج‌ها را به قابلمه گندم و جو اضافه کنید تا باهم ترکیب شده و خوب بپزند. حدوداً ۳ ساعت طول می‌کشد تا گندم‌ها خوب نرم شوند. توصیه می‌کنیم در این مرحله محتویات این قابلمه را به کمک گوشتکوب برقی یا مخلوطکن له کنید. این کار باعث می‌شود تا بافت آش شما یکنواخت‌تر شود. اکنون باید گوشت‌ها را ریشریش کرده یا بکوبید. گوشت‌ها و محتویات قابلمه گندم را به همراه آب گوشت به قابلمه حبوبات اضافه کنید. پس از ۱۰ دقیقه نمک را اضافه کنید و اجازه دهید ده دقیقه دیگر مواد با هم بجوشند تا خوب هم مزه شوند.
آش دندونی با برنج شما آماده است. می‌توانید این آش را با کشک، نعنا، سیر و پیازداغ تزیین کنید. نوش‌جان.
نکات تکمیلی آش دندونی
- له کردن گندم، جو و برنج در آش دندونی باعث بافت بهتر و قوام بیشتر خواهد شد. در صورتی که تمایل ندارید این مواد را پوره کنید می‌توانید به همان شکل، به باقی مواد اضافه کنید.
- استفاده از کشک، نعنا، سیر و پیازداغ کاملاً اختیاری است.
- آش دندونی به سبزی آش نیازی ندارد، اگر دوست دارید سبزی آش را به باقی ترکیبات اضافی کنید، توصیه می‌کنیم از مقدار بسیار کمی سبزی کمک بگیرید تا طعم آش را تحت تأثیر قرار ندهد.
- در صورت دلخواه می‌توانید تمامی حبوبات، گندم و گوشت‌ها را با مخلوطکن یا گوشتکوب برقی خوب له کنید.
- از گندم پوست کنده برای تهیه آش دندونی استفاده کنید.
- برنج نیم‌دانه ایرانی بهترین انتخاب برای تهیه آش دندونی با برنج خواهد بود.
- گوشت گوساله از نوع مغز ران یک گزینه مناسب برای آش دندونی است. زیرا چربی کمتری دارد و به‌راحتی ریشریش می‌شود.
- سعی کنید از گوشت گوساله به‌جای گوشت گوسفندی استفاده کنید. چراکه گوشت گوسفندی پس از پخت آب می‌شود و بافت حجیم خود را از دست خواهد داد.
- اگر از گوشت یا قلم در پخت آش استفاده نمی‌کنید از آب قلم یا آب گوشت برای تهیه آش دندونی غافل نشوید تا طعم نهایی آش شما بسیار لذیذ باشد.
کلام آخر
در این مقاله یکی از غذاهای سنتی ایرانی را که برای جشن رویش اولین دندان کودکان تهیه می‌شود را در ۵ مدل بررسی کردیم. با تمامی باید‌ها و نباید‌ها و نکات تکمیلی آن آشنا شدیم و دانستیم با چه حجم از مواد اولیه برای چند نفر می‌توانیم این آش دندونی خوش‌طعم را آماده کنیم. در صورتی که مطالب این مقاله برای شما جالب‌توجه بود، توصیه می‌کنیم تا برای دوستان خود نیز ارسال کنید. اگر تجربه یا سؤالی در رابطه با طرز تهیه آش دندونی دارید برای ما پیام بگذارید.
سؤالات متداول
بهترین گوشت برای تهیه آش دندونی کدام است؟
گوشت گوسالهای که متعلق به بخش مغز ران است، بهترین گوشت برای تهیه آش دندونی بوده. چراکه بافت مناسبی برای له کردن یا ریشریش کردن دارد.
چه نوع گندمی را برای پخت آش دندونی توصیه میکنند؟
گندم پوست کندهای که بهتنهایی پخته شده و بهوسیله گوشتکوب برقی یا مخلوطکن پوره کردهاید، برای تهیه آش دندونی مناسب است. زیرا بافت و قوام آش را ایدهآلتر خواهد کرد.
در دستور آش دندونی از سبزی آش نیز استفاده میکنند؟
خیر. در دستور سنتی و اصیل این آش هیچ اثری از سبزی آش نیست و توصیه می‌کنیم به همین شکل آش دندونی خود را آماده کنید؛ اما در صورت تمایل مقدار بسیار کمی سبزی در آش بریزید تا طعم نهایی آن را چندان تغییر ندهد.
شبکه های اجتماعی