امروز و در مطلب حاضر می‌خواهیم طرز تهیه شیر برنج را به شما آموزش دهیم. شیر برنج یکی از ساده‌ترین غذاهای سنتی ایران و همزمان یکی از خوشمزه‌ترین آن‌ها و همچنین یکی از مقوی‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود. این غذا قرن‌هاست در سفره‌های ایران به عنوان یکی از غذاها و پیش‌غذاها در تمام وعده‌ها شامل صبحانه، نهار، شام و عصرانه و چاشت‌های بین شبانه‌روز حضور دارد. اما به هیچ عنوان از جذابیت این غذا کم نشده و هنوز در مدل‌های مختلف اما نزدیک به هم طبخ می‌شود. از شیر برنج سنتی و خانگی معروف به شیر برنج مامان‌پز بگیرید تا شیر برنج سنتی بازار معروف به شیر برنج بازاری.

شیر برنج حتی در ماه مبارک رمضان هم کاربرد دارد. خصوصا در وعده‌های سحری و افطار می‌توانید از شیر برنج به عنوان یکی از سالم‌ترین غذاهای ممکن استفاده کنید و هم در طول روزه گرفتن قوت داشته باشید و هم از طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.

پس گرچه که طرز تهیه شیر برنج، کار آسانی به نظر می‌رسد؛ اما تا پایان مطلب حاضر با ما همراه باشید. زیرا هم از مرور دوباره این غذای جذاب لذت خواهید برد و هم ممکن است نکاتی در تهیه شیر برنج نهفته باشد که بتواند کیفیت دستپخت شما در تهیه این غذا را بالا برده و شیر برنج شما را به یک اثر هنری تبدیل کند!

شیربرنج غذای کدام کشور محسوب می‌شود؟

قبل از اینکه سراغ طرز تهیه شیر برنج برویم، بیایید تا کمی درمورد اینکه شیر برنج اصالتا متعلق به کدام کشور است صحبت کنیم. شاید تعجب کرده باشید و فکر کنید که شیر برنج اصالتا متعلق به ایران است. چون پخت آن را توسط مادربزرگ‌هایمان هم دیده‌اید. اما این‌‌طور نیست.

شیر برنج اصالتا غذایی هندی محسوب می‌شود. براساس تحقیقات انجام شده و به گواهی منابع تاریخ غذایی جهان، شیر برنج اولا یکی از قدیمی‌ترین غذاهای دنیاست و ثانیا ابداع به 6000 سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. پس از این به بعد هربار که شیر برنج می‌خورید یادتان باشد غذایی هشت هزار ساله را نوش جان کرده‌اید!

اولین باری که به طور مستند از شیر برنج نام برده شده است، در متن افسانه‌های مهابهاراتا و رامایانا است. واژه‌های Ksheer و Kshirika واژگانی هستند که در زبان سانسکریت منظورشان شیر برنج بوده و امروزه به خود شیر ترجمه می‌شوند.

حالا بیایید کمی بحث را تلطیف کنیم و بگوییم که شیر برنج در ایران متفاوت از نسخه هندی آن است. این تفاوت در ادویه‌های هندی و نبود خیلی از آن‌ها مانند ماسالا است، اما با توجه به اینکه شیر برنج به غذایی جهانی تبدیل شده است، نسخه‌هایی غربی نیز از آن موجود هستند.

برای مثال پودینگ، یکی از غذاهای غربی است که شباهت بسیاری به شیر برنج دارد. در پودینگ غربی معمولا از موادی همچون آرد برنج، زرده تخم مرغ و نشاسته به مواد اصلی اضافه می‌شود. البته ما پیشتر و در مطلب طرز تهیه صبحانه رژیمی، طرز تهیه یک نوع پودینگ خوشمزه را به آسانی برای شما شرح داده‌ایم.

ضمنا این پایان کار نیست و اگر بگردید، غیر از نسخه‌های غربی، نسخه‌های دیگری از شیر برنج در سراسر دنیا پیدا خواهید کرد. برای مثال در افغانستان، طرز تهیه شیر برنج وجود دارد. در این شیر برنج افغانستانی، از قیماق و کاچی در مواد شیر برنج استفاده می‌شود.

دستور پخت شیر برنج

طرز تهیه شیر برنجی که در ادامه به شما خواهیم آموخت، یکی از ساده‌ترین انواع شیر برنج به شمار می‌آید. البته انواع دیگری نیز از این خوراکی وجود دارند که شما می‌توانید با خلاقیت خودتان به آن‌ها برسید. ضمنا توزیع این شیر برنج بین افراد خانواده، بستگی به کم‌خوراک یا پرخوراک بودن اعضا و همچنین توزیع برای کدام یک از وعده‌های غذایی دارد و با این تفاصیل نمی‌توان گفت که دقیقا مناسب مصرف چند نفر خواهد بود. اما معمولا این حجم از غذا، بین دو الی چهار نفر را کاملا سیر خواهد نمود.

درست کردن شیر برنج به زمان آماده‌سازی زیادی نیاز ندارد. خصوصا اگر از قبل، برنج پخته در یخچال داشته باشید و آن را استفاده کنید، اما اگر نه، نهایتا نیم ساعت به زمان آماده‌سازی نیاز خواهید داشت. زمان پخت و سرو شیر برنج هم نهایتا یک ساعت است. پس مجموعا در حدود یک ساعت و نیم می‌توانید این شیر برنج خوشمزه را بپزید.

مواد لازم برای تهیه شیر برنج:

برنج (خام) نیم دانه: 2 پیمانه

گلاب: 1/2 پیمانه

شیر (ترجیحا پرچرب): 1 لیتر

خامه فرادما: 2 قاشق غذاخوری

نمک: به میزان لازم

شکر: 1.5 پیمانه

هل ساییده شده: 1 قاشق چای خوری

مراحل پخت شیر برنج

مرحله اول: ابتدا به امر برنج را از قبل بخیسانید. برنج شیر برنج می‌تواند در حدود یک شبانه‌روز هم خیس بخورد. اما اگر وقت ندارید می‌توانید این مرحله را حذف کنید. حالا برنج را با دو بند سه انگشت آب بالاتر، درون یک قابلمه بریزید و روی گاز بگذارید. برخلاف پخت برنج مجلسی، اجازه دهید برنج آن‌قدر بپزد تا کاملا وا برود و تمام آب را به خودش جذب کند. ضمنا در پخت اولیه برنج، تمام نمک را هم به آن اضافه کنید.

مرحله دوم: حالا که برنج تقریبا خشک شده (از آب) باید شیر و شکر را اضافه کنید. سپس حرارت را بالا بکشید و خامه را هم بیفزایید تا مواد به جوش بیایند. مواظب سر نرفتن شیر هم باشید که البته امر محالی است. از مخلوط بچشید و درصورت نیاز، شکر بیشتری اضافه کنید. ضمنا هل و گلاب را هم بیفزایید.

مرحله سوم: به پخت ادامه دهید و حرارت را ملایم کنید. آن‌قدر هم بزنید تا مواد ته نگیرند. هر زمانی که به غلظت و جاافتادگی مناسبی رسید، می‌توانید زیر شیر برنج را خاموش کنید و آن را سرو کنید. ضمنا دقت کنید که شیر برنج بعد از سرد شدن، خود به خود غلیظ‌تر خواهد شد. پس حواستان باشد که زیر غذا را کمی رقیق‌تر از غلظتی که دوست دارید خاموش کنید.

خواص شیر برنج

شیر برنج یکی از مغذی‌ترین غذاها به حساب می‌آید که هیچ محدودیت سنی برای مصرف ندارد و کمتر ذائقه‌ای هم در دنیا وجود دارد که آن را نپسندد. جدای از این، خواص شیر برنج نیز بر کسی پوشیده نیست و در ادامه به چندی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

• شیر برنج مقدار زیادی کلسیم و ویتامین بی دارد که منبع خوبی برای رشد استخوان‌های شما به شمار می‌آید.
• هضم این غذا بسیار برای معده ساده است. بنابراین نوش جان کردنش هیچ مشکلی برای معده و روده شما پیش نخواهد آورد.
• این غذا برای درمان سرماخوردگی بسیار مفید است که به نظر می‌‌رسد دلایلش نیاز به هیچ توضیحی نداشته باشد!
• خوردن شیر برنج به صورت روتین، به خاطر وجود برنج لعاب‌دار، روند کلاژن‌سازی را در بدن تقویت و تسریع خواهد کرد.

نکات مهم در تهیه شیر برنج

• توجه داشته باشید که نیاز نیست در این دستور از کره استفاده کنید. البته برخی از رسپی‌ها تاکید به استفاده از کره دارند، اما خامه کار کره را انجام خواهد داد. بنابراین یکی از این دو را استفاده کنید.
• اگر به جای برنج نیم دانه از نشاسته یا آرد برنج استفاده کنید، نتیجه، فرنی خواهد بود. البته ما در مطلب طرز تهیه فرنی با نشاسته به توضیح کامل این رسپی پرداخته‌ایم.
• اضافه کردن مقداری پودر دارچین (در انتها) به شیر برنج، هم می‌تواند باعث تزئین آن بشود، هم طعمش را بهتر کند و هم با گرمی این ادویه، طبع سرد شیر اصلاح خواهد شد.

کلام آخر

همان‌طور که پیشتر گفتیم، شیر برنج یک غذای جذاب به نظر می‌رسد. خصوصا اگر خانم یک خانه باشید. زیرا اگر شیر برنج را برای هر وعده‌ای آماده کنید، نه نیاز است که غذای متفاوت برای کودک و همسرتان آماده کنید، و نه نیاز است نگران باشید که جملاتی همچون «من دوست ندارم» و «من نمی‌خورم» را بشنوید.

سوالات متداول

 آیا خوردن شیر برنج باعث لاغری می‌شود؟

به این صورت که ما آموزش دادیم خیر. اما اگر رژیم لاغری گرفته‌اید، خامه و شکر را حذف کرده و با اضافه کردن بیشتر چاشنی‌های لاغرکننده مانند دارچین و هل، می‌توانید از شیر برنج به عنوان غذایی در رژیم لاغری استفاده کنید.

 آیا با شیر کم‌چرب نیز می‌توان شیر برنج درست کرد؟

قطعا بله، منتها از نظر طعم و مزه شیر برنجی که با شیر کم‌چرب درست شود به شیر برنجی که با شیر پرچرب درست شود نخواهد رسید.

 چه برنجی مناسب تهیه شیر برنج است؟

همان‌‌طور که در بخش توضیح مقادیر مواد اولیه اشاره کرده بودیم، بهترین برنج برای تهیه شیر برنج، برنج نیم‌دانه است. زیرا به دلیل نصفه نصفه بودن، هم بهتر و سریع‌تر می‌پزد. هم اینکه مواد را بیشتر به خودش جذب می‌کند و لعاب بهتری هم خواهد انداخت، اما اگر می‌خواهید شیر برنج را برای مهمانی یا نذری پخش کنید و دوست دارید که شکیل‌تر و مجلسی‌تر باشد، می‌توانید از برنج تمام‌دانه هم استفاده کنید. صرفا دقت کنید که برنج غیر ایرانی برای این منظور خیلی مناسب نیست. به خصوص برنج هندی. زیرا عطر و بو یکی از موارد مهم در شیر برنج است که این برنج‌ها خیلی از آن برخوردار نیستند!