خورشت قلیه ترش یکی از غذاهای خوشمزه و خوش‌عطر استان لرستان است. اگر قصد دارید به استان لرستان سفر کنید، پیشنهاد می‌شود حتماً این خورشت خوشمزه را امتحان کنید و از خوردن آن لذت ببرید. مردم محلی استان لرستان، هرگاه مهمان عزیزی دارند، خورشت قلیه ترش را برای او تهیه می‌کنند. این غذا را می‌توان با انواع گوشت قرمز یا گوشت سفید پخت. حتی می‌توان نسخه گیاهی آن را هم تهیه کرد، اما در دستور اصلی پخت این غذا از گوشت گوسفندی استفاده می‌شود. اگر به فرهنگ غذایی استان لرستان علاقه‌مند هستید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با دستور پخت یکی از لذیذترین خورشت‌های این منطقه آشنا شوید.

ارزش غذایی خورشت قلیه ترش

پروتئین اصلی در خورشت قلیه ترش، گوشت قرمز است. گوشت قرمز خواص بسیار زیادی برای بدن دارد. از جمله این خواص می‌توان به تقویت سیستم ایمنی بدن، رفع کم‌خونی و بهبود سیستم عصبی اشاره کرد. این خواص به دلیل وجود روی، آهن امگا ۳ و ویتامین ب است. روی موجود در گوشت قرمز، در تقویت سیستم ایمنی و سلامت پوست و مو مؤثر است. همچنین گوشت قرمز با داشتن ید به تولید هورمون تیروئید در بدن کمک می‌کند. زینک موجود در گوشت قرمز هم برای سلامت بدن بسیار اهمیت دارد.

یکی از مواد اولیه اصلی در تهیه خورشت قلیه ترش رب انار است. بسیاری از افراد رب انار را به‌خاطر مزه خوب آن مصرف می‌کنند، اما رب انار در کنار طعم عالی، خواص بی‌نظیری هم دارد که در مقاله خواص رب انار به آن اشاره شده است.

روش تهیه خورشت قلیه ترش

دستور پخت خورشت قلیه ترش در هر منطقه از استان لرستان ممکن است متفاوت باشد. این خورشت را معمولاً در کنار برنج سرو می‌کنند، اما در صورت تمایل می‌توان آن را با نان هم مصرف کرد. در این مقاله دستور کلی و اصلی پخت خورشت قلیه ترش قرار داده می‌شود.

مواد اولیه مورد نیاز برای تهیه خورشت قلیه ترش برای ۴ نفر عبارتند از:

پیاز: ۲ عدد متوسط

روغن: به میزان لازم

زردچوبه، فلفل سیاه و نمک: به میزان لازم

چوب دارچین: ۱ تکه

گوشت قرمز: ۵۰۰ گرم

سیب‌زمینی: ۲ عدد متوسط

رب انار: ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری

رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری سرخالی

تمرهندی: ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم

مراحل تهیه خورشت قلیه ترش

ابتدا پیاز‌ها را ریز خرد کنید. می‌توانید آن‌ها را رنده کنید. سپس در قابلمه آن‌ها را به همراه روغن تفت دهید تا سبک شوند. سپس به آن زردچوبه و فلفل سیاه را اضافه کنید. (در صورتی‌که ادویه خورشتی در دسترس دارید در این مرحله به خورشت اضافه کنید). گوشت قرمز را به پیازداغ اضافه کرده و تا جایی که رنگ گوشت تغییر کند، آن را تفت دهید. یک تکه چوب دارچین را در این مرحله به مواد اضافه کنید. حال باید به خورشت آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید که گوشت‌ها با در بسته بپزند. سیب‌زمینی‌ها را آب‌پز کنید.

پس از اینکه سیب‌زمینی‌ها خنک شدند، آن‌ها را رنده کرده و کنار بگذارید. زمانی که گوشت نرم شد، سیب‌زمینی رنده شده را هم به آن اضافه کنید. رب انار و رب گوجه‌فرنگی را در کمی آب جوش حل کرده و به خورشت اضافه کنید. تمرهندی را نیز در آب جوش حل کرده و از صافی عبور دهید.

در این مرحله تمرهندی را به خورشت قلیه ترش اضافه کنید. حالا نمک خورشت را اندازه کنید. سپس اجازه دهید خورشت قلیه ترش به‌آرامی جا بیفتد و غلیظ شود. در صورت دلخواه می‌تواند یک عدد سیب‌زمینی را خلالی نازک خردکرده و سرخ کنید و در هنگام سرو روی خورشت بریزید. قبل از سرو خورشت، چوب دارچین را از داخل آن خارج کنید. این خورشت را در کنار کته زعفرانی میل کنید و از طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.

در صورت تمایل می‌توانید از گوشت سینه مرغ یا سینه بوقلمون هم در تهیه این غذا استفاده کنید. در این صورت تمام مراحل بالا را انجام دهید. در این حالت زمان پخت خورشت قلیه ترش کمتر می‌شود. می‌توانید از سایر قسمت‌های مرغ هم استفاده کنید، اما با سینه مرغ طعم غذا بهتر می‌شود.

در ادامه می‌توانید به مقاله طرز تهیه خورشت به آلو سر بزنید و با این خورشت محلی شهر یزد آشنا شوید.

نکات مهم در پخت خورشت قلیه ترش

میزان تمرهندی در خورشت قلیه ترش می‌تواند بسته به ذائقه شما و میزان ترش بودن رب انار کم‌تر یا بیش‌تر استفاده شود.

در خورشت قلیه ترش می‌توان از پودر دارچین هم استفاده کرد، اما بهتر است برای خوش‌رنگ‌تر شدن خورشت و غالب نشدن مزه دارچین به غذا، از چوب دارچین استفاده شود و در انتهای پخت از خورشت خارج شود.
گوشت مورداستفاده در خورشت قلیه ترش بهتر است گوشت گوسفندی باشد، اما درصورتی‌که به این گوشت دسترسی نداشتید، از هر نوع گوشت دیگر می‌توانید استفاده کنید. در صورت تمایل حتی می‌توانید از سینه مرغ یا بوقلمون هم استفاده کنید. در این صورت زمان پخت خورشت قلیه ترش هم کمتر می‌شود.

در دستور اصلی تهیه این غذا سیب‌زمینی پخته شده و سپس در خورشت قلیه ترش رنده می‌شود، اما اگر دوست دارید خورشت شما زیباتر به نظر برسد می‌توانید یک سیب‌زمینی را ریز خرد کرده و سرخ کنید. سپس آن را به خورشت اضافه کنید.

در صورت تمایل می‌توانید از آب انار هم در تهیه این خورشت استفاده کنید؛ به این صورت که تمرهندی را حذف کرده و به‌جای آن از مقداری آب انار استفاده کنید.

نمک این غذا را در انتهای پخت اندازه کنید. دقت کنید که تمرهندی، رب انار و رب گوجه‌فرنگی به‌اندازه کافی شور هستند و احتمالاً نیازی به اضافه‌کردن نمک در خورشت قلیه ترش نیست، اما در مراحل پایانی پخت خورشت آن را بچشید و در صورت نیاز به آن مقداری نمک اضافه کنید.

اگر گیاه‌خوار هستید و قصد دارید این خورشت را تهیه کنید، کافی است به‌جای گوشت از قارچ درشت استفاده کنید، اما در این نوع پخت، از تمرهندی استفاده نکنید.

در تهیه خورشت قلیه ترش بهتر است گوشت‌ها را خیلی درشت خرد نکنید. اندازه گوشت‌ها باید متوسط باشند. با این کار هم زمان پخت گوشت کم‌تر می‌شود و هم ظاهر خورشت شکیل‌تر است.

یکی از خورشت‌های خوشمزه‌ای که امروزه طرفداران زیادی دارد، خورشت بامیه است. روش تهیه آن را در مقاله طرز تهیه خورشت بامیه آوردیم.

کلام آخر

لرستان، استانی با قدمت تاریخی بسیار زیاد بوده که خاستگاه غذاهای محلی زیادی است. یکی از این غذاهای محلی و خوشمزه، خورشت قلیه ترش است. مواد اولیه به‌کار رفته در تهیه خورشت قلیه ترش کم هستند و با مواد اولیه در دسترس می‌توان آن را تهیه کرد. پس نیاز نیست زمان زیادی را در بازار برای خرید مواد اولیه این خورشت بگذرانید. در کنار سادگی مواد اولیه، طعم این خورشت بی‌نظیر است. اگر به دنبال یک غذای جدید برای مهمانی و دورهمی هستید، خورشت قلیه ترش را تهیه کنید.

سؤالات متداول

از کدام رب در تهیه خورشت قلیه ترش استفاده می‌شود؟

رب گوجه‌فرنگی و رب انار در تهیه خورشت قلیه ترش استفاده می‌شوند. البته رب گوجه‌فرنگی می‌تواند در صورت دلخواه حذف شود و فقط از رب انار در تهیه این خورشت استفاده شود.

در خورشت قلیه ترش سیب‌زمینی به چه شکلی استفاده می‎شود؟

برخلاف سایر خورشت‌ها که معمولاً سیب‌زمینی به‌صورت خلالی و سرخ‌شده استفاده می‌شود، در خورشت قلیه ترش از سیب‌زمینی آب‌پز استفاده می‌کنند. در این خورشت سیب‌زمینی‌ها پس از آب‌پز شدن رنده شده و به خورشت اضافه می‌شوند.

برای تهیه خورشت قلیه ترش به جای تمرهندی چه چیزی را می‌توان جایگزین آن کرد؟

درصورتی‌که تمرهندی در دسترس نبود می‌توان از آب انار هم به‌جای آن استفاده کرد. مخصوصاً اگر فصل انار هم باشد بهتر است به‌جای تمرهندی از آب انار در تهیه این خورشت استفاده شود.

از چه نوع گوشتی در تهیه خورشت قلیه ترش می‌توان استفاده کرد؟

از گوشت قرمز، گوشت سینه مرغ، سینه بوقلمون می‌توان استفاده کرد. در نسخه وگان (vegan) این خورشت، می‌توان از قارچ به‌جای گوشت استفاده کرد.