امروز، روز آذری‌ها و ترک‌زبان‌های عزیز است؛ چرا که قرار است در این مطلب به شما عزیزان، طرز تهیه کوفته تبریزی را آموزش دهیم. کوفته، از جمله غذاهای اصیل و سنتی ایرانی است، به‌علاوه بسیار هم مجلسی است. استفاده از این غذا برای میهمانی‌ها، به سفره شما رنگ و بوی چندبرابری خواهد بخشید. در این مطلب، ابتدا نگاهی به خواص و ارزش غذایی کوفته تبریزی خواهیم پرداخت. سپس از مواد اولیه این خوراک لذیذ خواهیم گفت و بعد، قدم‌به‌قدم، آموزش پخت کوفته تبریزی را مرور خواهیم کرد. در نهایت نیز چند نکته را برای بهبود مزه و کیفیت این غذا، در کنار هم خواهیم آموخت.

خواص و ارزش غذایی کوفته تبریزی

کوفته تبریزی هرچند که اسمش تبریزی است، اما امروز در کل ایران طبخ می‌شود و محبوب دل بسیاری از ایرانی‌هاست. اصولاً غذاهای آذری، همگی پربار و پربنیه هستند؛ مثلاً دلمه یا همین کوفته تبریزی، از نمونه‌های بارز این تعریف، به‌شمار می‌آیند. کوفته تبریزی، نه‌تنها بسیار مجلسی و دلپذیر است، بلکه خواص بسیاری نیز دارد. خواص کوفته تبریزی نیز درست مثل هر غذای دیگر، از مواد اولیه و ترکیبات آن سرچشمه می‌گیرد.

اگر به غذاهای سنتی آذربایجان علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم که مقاله طرز تهیه کباب بناب را نیز مطالعه کنید.

از همین روی، خواص کوفته تبریزی خوشمزه را می‌توان به شرح زیر بیان کرد:

تأمین کربوهیدرات موردنیاز بدن

ازآنجایی‌که دستور پخت کوفته تبریزی، برنج نیز وجود دارد، به همین دلیل این غذا را می‌توان منبع غنی از کربوهیدرات دانست. در هر 100 گرم برنج، حدود 30 گرم کربوهیدرات وجود دارد. با این تفاسیر، کوفته تبریزی حدود 70 گرم کربوهیدرات دارد.

سرشار از پتاسیم است

به دلیل آنکه در مواد اولیه کوفته تبریزی، لپه هم وجود دارد، می‌توان این غذا را منبعی از پتاسیم نیز دانست. لپه و به‌طورکلی حبوبات، سرشار از پتاسیم هستند و مصرف آن می‌تواند از فشارخون، جلوگیری کند.

منبع غنی آنتی‌اکسیدان است

برای تهیه کوفته تبریزی، باید از آلو نیز استفاده کنید. آلو، منبع غنی آنتی‌اکسیدان است. این ماده، با رادیکال‌های آزاد مقابله کرده و از بروز بیماری‌هایی مثل سرطان، جلوگیری می‌کند. به‌علاوه دارای فیبر است که به گوارش کمک می‌کند.

و در نهایت، ارزش غذایی کوفته تبریزی را نیز می‌توانید در جدول زیر، مشاهده کنید:

روش تهیه کوفته تبریزی

آن‌طور که در بخش‌های قبلی هم به آن اشاره کردیم، کوفته تبریزی بسیار پربار است؛ به همین دلیل، مواد اولیه آن بسیار است. ولی خب چیزی نیست که در دسترس نباشد و در هر خانه‌ای می‌توان آن‌ها پیدا کرد.

توصیه می‌کنیم که مقاله طرز تهیه خورشت آلو هویج را نیز مطالعه کنید؛ زیرا این خوراک را نیز با مواد اولیه موجود در خانه، به‌راحتی می‌توان طبخ کرد.

مواد لازم برای کوفته تبریزی که در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد، جوابگوی یک میهمانی 8 نفره خواهد بود. اگر می‌خواهید بیشتر یا کمتر از این مقدار طبخ کنید، تنها کافی است که به نسبت مساوی، از مواد اولیه کم کنید و یا به آن‌ها بیفزایید.

تمام مواد لازم کوفته تبریزی برای 8 نفر، به شرح زیر است:

گوشت چرخ‌شده: 1 کیلوگرم

برنج: 1 پیمانه (حدود 250 گرم)

لپه: 1 پیمانه

تخم‌مرغ: 2 عدد

پیاز: 1 عدد

سبزی کوفته (جعفری، مرزه، ترخون، نعناع، گشنیز): 5 قاشق غذاخوری

آرد نخودچی: 2 قاشق غذاخوری

رب گوجه‌فرنگی: 3 قاشق غذاخوری

زعفران: 1 قاشق غذاخوری

پیازداغ: 3 قاشق غذاخوری

آلو، زرشک، گردو: به میزان لازم

تره و مرزه: به میزان لازم

تخم‌مرغ آب‌پز: به تعداد لازم

ادویه (شامل نمک و فلفل و زردچوبه و دارچین): به مقدار لازم

روغن: به میزان لازم

مراحل تهیه کوفته تبریزی

قبل از اینکه به سراغ تهیه کوفته تبریزی بروید، دو کار را باید از شب قبل، انجام دهید. اول‌ازهمه، بهتر است که لپه را در ظرف آب بریزید و بگذارید برای یک شب، خیس بخورد. بهتر است که حداقل سه بار، آب لپه را عوض کنید.

سپس باید به سراغ سبزی کوفته تبریزی بروید. همان‌طور که گفتیم، سبزی کوفته عبارت است از جعفری، مرزه، ترخون، نعناع و گشنیز؛ این‌ها را هم می‌توانید از شب قبل به میزان لازم آماده کنید تا کارتان راحت‌تر باشد.

روز بعد، لپه را بپزید. لپه باید نیم‌پز باشد، نه آن‌قدر که به‌راحتی له شود، نه آن‌قدر که زیر دندان بیاید. بعدازاینکه لپه پخت، باید آن را با آب سرد، آبکش کنید و کنار بگذارید.

برنج را هم در همین زمان بپزید. برنج را معمولاً به‌صورت آبکشی باید آماده کرد. یک قابلمه مناسب انتخاب کنید و در آن آب بریزید. بعدازاینکه به جوش آمد، برنج را همراه با مقداری نمک در قابلمه بریزید و بگذارید تا آن هم نیم‌پز شود. سپس آن را آبکش کنید.

در نهایت، برنج و لپه را باید در ظرفی جداگانه بریزید و بکوبید. آن‌قدر که کمی لِه شوند. (اصطلاحاً باید نیم‌کوب شوند.)

کوفته تبریزی سس هم دارد. در این قسمت، باید سس کوفته را آماده کنید. برای این کار، لازم است تا قابلمه‌ای مناسب انتخاب نمایید و حدود 3 تا 4 لیوان آب در آن بریزید. پیازداغ، رب گوجه‌فرنگی، مرزه، تره و ادویه‌ها را به آن اضافه کنید. سپس اجازه دهید تا جوش بیاید.

بعد از این که جوش آمد، باید زیرش را کم کنید و اجازه دهید که آرام‌آرام، جا بیفتد و آماده شود.

حال نوبت آماده‌کردن کوفته است. برای این کار، ابتدا باید پیاز را با دندانه ریز، خوب رنده کنید. سپس آن را فشار دهید تا آبش حسابی گرفته شود.

پیاز را با گوشت چرخ‌کرده مخلوط کنید و به آن، آرد نخودچی، زردچوبه، فلفل و نمک اضافه کنید. حال باید آن را به مدت 3 دقیقه، خوب ورز دهید.

بعد از سه دقیقه ورز دادن، مخلوط برنج و لپه کوبیده شده را به آن اضافه کنید. باز هم آن را به مدت 5 دقیقه ورز دهید، تا مواد به خورد هم بروند.

بعد از این مدت، تخم‌مرغ را در پیاله‌ای بشکانید و خوب هم بزنید. سپس آن را به گوشت اضافه کنید و هم بزنید. سبزی کوفته را هم در همین حین به مواد اضافه کنید و باز هم ورز دهید. هرچقدر بیشتر ورز دهید، کوفته شما مزه‌دارتر خواهد شد.

اکنون باید چانه بزنید؛ برای این کار، به‌اندازه یک لیمو درشت از کوفته بردارید. (بسته به‌دلخواه خود، می‌توانید کمتر یا بیشتر بردارید) آن را در کف دست خود پهن کنید. مقداری زرشک، آلو و گردو داخلش بریزید. در صورت تمایل، می‌توانید یک عدد تخم‌مرغ آب‌پز نیز داخل کوفته قرار دهید.

سپس کوفته را ببندید و آن را به شکل یک توپ درآورید. در نهایت، هر تعداد کوفته را که آماده کردید، درون قابلمه سس قرار دهید.

توجه داشته باشید که هنگام قراردادن کوفته درون قابلمه، سس نباید بجوشید. اگر سس در حال جوشیدن باشد و کوفته‌ها را درونش قرار دهید، احتمال اینکه وا بروند بسیار زیاد خواهد بود.

به‌علاوه، فراموش نکنید که حداقل به مدت 10 دقیقه، در قابلمه را نباید قرار دهید. تا 15 دقیقه، اصلاً به کوفته‌ها نباید دست بزنید و تنها بعد 30 دقیقه، می‌توانیم آن‌ها را جابه‌جا کنیم. در غیر این صورت، ممکن است کوفته‌ها وا بروند و زحمات شما به هدر برود. بعد از حدود 1 تا 1/5 ساعت، کوفته‌های شما آماده خواهند بود.

به هنگام سرو، مقداری از سس را نیز روی کوفته‌ها بریزید. نوش جان!

نکات مهم در تهیه کوفته تبریزی

در این دستور تهیه کوفته تبریزی که در اختیار شما قرار گرفت، همه چیز را بسیار دقیق برای شما شرح دادیم. اما بااین‌حال، بد نیست که از چند تا فوت کوزه‌گری و نکات بهبود کیفیت کوفته نیز، آگاه شوید:

• کوفته تبریزی را با مرغ هم می‌توانید درست کنید، تنها کافی است به‌جای گوشت، به همان میزان مرغ چرخ‌کرده استفاده کنید.
• استفاده از سبزی تازه، بهترین راهکار برای بهبود عطر و مزه کوفته تبریزی است.
• برای بهبود مزه، استفاده از عصاره گوشت هم می‌تواند مفید باشد.
• برای جلوگیری از وا رفتن کوفته، ورز دادن مواد و میزان لپه، بسیار اهمیت دارد. حتی نیم‌پز شدن لپه و برنج نیز بسیار مهم است. پخت بیش از حد، باعث وا رفتن کوفته خواهد شد.
• آرد نخودچی و تخم‌مرغ بیشتر هم می‌تواند مانع وا رفتن کوفته شود.
• بهترین گوشت چرخ‌کرده برای کوفته، ترکیب گوساله و گوسفندی است و باید کم‌چربی باشد. (بهتر است که دو بار چرخ شود.)
• اگر وقت داشتید، بهتر است که مواد کوفته را به مدت نیم ساعت، در یخچال استراحت دهید.
• اندازه سس درون قابلمه، باید به‌اندازه‌ای باشد که کمی بالاتر از کوفته‌ها را بپوشاند.
• مقداری هویج یا سیب‌زمینی می‌تواند مزه سس کوفته را بهبود ببخشد.

مطالعه مقاله غذاهای محلی سراب، شما را با انواع غذاهای محلی آذربایجان شرقی آشنا می‌‎کند.

کلام آخر

کوفته تبریزی یکی از غذاهای اصیل و مجلسی ایرانی است. شما به کمک روش پختی که در این مطلب آوردیم، می‌توانید از این غذای محبوب در میهمانی خود درست کنید و اوقات خوبی را در کنار هم سپری کنید. برای آن‌که کوفته تبریزی شما به خوبی جا بیفتد، نکات مهمی را که در انتهای مقاله می‌خوانید، در زمان تهیه آن در نظر بگیرید.

سؤالات متداول

سبزی کوفته تبریزی چیست؟

سبزی کوفته عبارت است از جعفری، مرزه، ترخون، نعناع و گشنیز. استفاده از نعناع بهتر است کمتر باشد.

برای جلوگیری از وا رفتن کوفته تبریزی چه می‌توان کرد؟

ورز دادن، استفاده از برنج و لپه نیم‌پز، دو بار چرخ کردن گوشت، آرد نخودچی و تخم‌مرغ، همگی در جلوگیری از وا رفتن کوفته، نقش دارند.

طبخ کوفته تبریزی چه مدت طول می‌کشد؟

پخت نهایی حدود 2 ساعت، و آماده‌سازی مواد اولیه، حدود یک ساعت طول خواهد کشید.