طب سنتی در ایران قدمت زیادی دارد و از گذشته، درمان بسیاری از بیماری‌ها براساس آن انجام می‌شود. متخصصان طب سنتی بر این باور هستند که 4 مزاج برای بدن انسان تعریف شده‌ است.

طب سنتی مزاج‌ها را بر اساس گرم و خشک، سرد و خشک، سرد و تر و گرم و تر طبقه‌بندی کرده و علاج بیماری‌ها را در شناخت طبع خوراکی‌ها می‌داند. طبع مواد غذایی به درجه حرارت آنها ارتباطی ندارد و غذاهای گرم را با توجه به تاثیر آنها در بدن دسته‌بندی کردند.

برخی افراد با خوردن غذاهای سرد دچار سردرد، دل‌پیچه و ضعف می‌شوند، بنابراین لازم است طبع غذاها را بشناسید و با توجه به مزاج‌های مختلف آنها را مصرف کنید. ما در این مقاله قصد داریم انواع غذاهای گرم را به شما معرفی کنیم. آشنایی با آنها به شما کمک می‌کند، انتخاب‌های سالم و باکیفیت داشته باشید و کمتر دچار سردی و بیماری شوید.

طبع گرم و خشک

پیش از اینکه درباره طبع غذاهای مختلف بگوییم، بد نیست با مزاج‌های مختلف انسان بیشتر آشنا شوید. افرادی که طبع گرمی دارند به دو دسته شناخته می‌شوند. گروهی از آنها دارای طبع گرم و تر هستند و به آنها مزاج بهاری گفته می‌شود.

دسته دوم طبع گرم و خشک هستند که مزاج آنها صفراوی است. افرادی که طبع گرم و خشک دارند، معمولا رنگ چهره‌شان سفید و لاغر اندام هستند. این افراد دهان خشکی دارند و تمایل بیشتری به خوردن ترشی‌جات در آنها دیده می‌شود.

افراد گرم مزاج نباید بیش از حد خوراکی‌های گرم مصرف کنند. غذاهایی با طبع گرم در بیشتر موارد، به‌خصوص در فصل تابستان مناسب آنها نیست.

کسانی که مزاج سردی دارند هم به دو دسته تقسیم می‌شوند. طب سنتی باور دارد که افراد با مزاج سرد و تر، بلغمی هستند و آنهایی که مزاج سرد و خشکی دارند، سودآوی نامیده می‌شوند.

بلغمی‌ها به طور معمول اضافه وزن دارند، انرژی آنها کم و رطوبت بدن‌شان بالا است. این افراد در بیشتر موارد احساس سرما می‌کنند و در برخی موارد دچار ورم می‌شوند.

نقطه مقابل آنها افراد سودآوی هستند، ظاهری استخوانی دارند، رنگ پوست آنها تیره است و درست مثل بلغمی‌ها کم انرژی هستند. این افراد در تابستان هم دچار سرمای شدید می‌شوند.

طب سنتی اعتقاد دارد که مزاج هر فرد تا حد زیادی به ژنتیک، تغذیه و شرایط محیطی او بستگی دارد. تغذیه سازگار با مزاج، به افراد کمک می‌کند، کمتر دچار اختلال و بیماری شوند.

در ادامه انواع غذاهای گرم را برای شما نام می‌بریم. مصرف این غذاها مناسب افراد سرد مزاج است، با این حال اگر در فصل و مقدار مناسب استفاده شوند، برای بیشتر افراد مقوی و انرژی‌بخش خواهند بود.

پیش از اینکه شما را با غذاهای گرم آشنا کنیم، پیشنهاد می‌کنیم، به مقاله در زمستان چه غذاهایی بخوریم؟ بروید و با تغذیه مناسب با فصل سرد بیشتر آشنا شوید.

غذاهای طبع گرم و خشک

غذاهای طبع گرم معمولا کالری بالایی دارند، انرژی زیادی با خوردن این غذاها به بدن می‌رسد. مصرف زیاد غذاهای گرم در فصل گرما توصیه نمی‌شود. خوردن غذاهای گرم باعث می‌شود گردش خون در بدن افزایش یابد و بدن به‌تدریج گرم شود.

برای بهبود بیماری‌هایی که با مصرف خوراکی‌های سرد به‌وجود می‌آیند، غذاهای گرم بخورید. در طب سنتی نفخ شکم، درد مفاصل، اسهال، ناراحتی معده و سردرد را با مصرف غذاهای گرم تسکین می‌دهند.

این تصور وجود دارد که تنها غذاهایی مثل انواع گوشت و ادویه طبع گرمی دارند، در صورتی‌که سبزیجات سبز و کم‌کالری هم گرم هستند. مواد غذایی گرم معمولا تلخ، تند، ترش و به رنگ تیره هستند.

تورم لثه، یبوست شدید، گلودرد و قرمزی پوست به گفته متخصصان طب سنتی به کمک غذاهای گرم، بهبود می‌یابند. البته درمان خودسرانه این بیماری‌ها و عدم مراجعه به پزشک به‌هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

در صورتی‌که هر کدام از این مشکلات را دارید، قبل از مصرف بیش از حد خوراکی یا دارو، با پزشک مشورت کنید. در ادامه غذاهای گرم را بشناسید.

لبنیات مثل ماست چکیده سنتی، شیر گوسفند، پنیر کهنه، کره محلی، شیر شتر و شیر گاومیش طبع گرمی دارند. مصرف این غذاها در فصل زمستان به بهبود ناراحتی مفاصل کمک می‌کند.

انواع گوشت با طبع گرم را در فصل گرما کمتر مصرف کنید. گوشت گوسفندی، بوقلمون، شتر، خروس، غاز، اردک، گنجشک، بلدرچین و مرغ گرم هستند. پاچه، زبان، چشم، جگر سفید و سیاه هم طبع گرمی دارند.

حبوبات با طبع گرم مثل گندم، نخود، لوبیا، لپه و جو دو سر هستند. بهتر است در زمستان برنج را به‌صورت کته درست کنید. اگر به دنبال مصرف غذاهای طبع گرم برای بارداری هستید، از حبوبات و انواع مغز غافل نشوید.

آجیل‌هایی مثل گردو، فندق، بادام زمینی، بادام درختی، بادام هندی، تخم آفتابگردان، تخم کدو، تخم خربزه، پسته، کنجد و چلغوز همگی گرم و مناسب فصل زمستان هستند.

انواع روغن گیاهی را جایگزین روغن جامد کنید. روغن کنجد، روغن زیتون، روغن نارگیل و روغن بادام تلخ همگی گرم هستند. روغن دنبه گاوی هم مناسب فصل سرد است.

اگر دوست دارید با غذاهای طبع گرم برای بارداری پسر بیشتر آشنا شوید، در همین زمینه مقاله غذاهای گرم‌کننده رحم را بخوانید.

غذاهای پختنی با طبع گرم

تا اینجا با خوراکی‌هایی که طبع گرمی دارند آشنا شدید. در آشپزی ایرانی بر اساس طب سنتی غذاها را مطابق مزاج و ذائقه افراد مختلف طبخ می‌کنند. در فرهنگ غذایی کشور ما، خوراک‌های حکیمانه و سالمی وجود دارند که اگر در فصل مناسب مصرف شوند، به سلامتی شما کمک می‌کنند.

حکیمانه‌ترین غذای ایرانی را آبگوشت می‌دانند. حبوبات و گوشت این غذا، در کنار ادویه‌هایی مثل زردچوبه، فلفل، دارچین، زیره و نمک طبع گرمی دارند و غذای زمستانی محسوب می‌شود.

از دیگر غذاهایی که می‌توانید در فصل زمستان درست کنید، می‌توان به خورشت قرمه سبزی، قیمه، اشکنه، حلیم گندم و خورشت فسنجان اشاره کرد. با خوردن این غذاها می‌توانید، سیستم ایمنی خود را در مقابل بیماری‌ها تقویت کنید.

خوراک لوبیا قرمز، نیمرو، کله جوش، کباب کوبیده، کباب برگ و بریانی همگی طبع گرم و مطبوعی دارند. افرادی که گرم مزاج هستند، نباید در خوردن این غذاها زیاده‌روی کنند.

تاس کباب، دلمه بادمجان، کوکو سبزی، شامی، خوراک کنگر، سبزی پلو و فلافل را به عنوان غذاهای گرم برای شام درست کنید و شب‌های سرد پاییز و زمستان را سپری کنید.

صبحانه روزهای زمستانی را می‌توانید با خوراکی‌هایی مثل عسل، شیره خرما، شیره انگور، ارده و سمنو میل کنید. مصرف این غذاها در کنار غذاهای سرد باعث تعادل در تغذیه شما می‌شود.

حلوا و کاچی هر دو از غذاهای گرم هستند. کاچی را می‌توانید برای خانم‌هایی که به‌ تازگی زایمان کردند، درست کنید. در همین زمینه به مقاله طرز تهیه کاچی سر بزنید.

غذاهای گرم و خشک برای لاغری

طب سنتی بر این باور است که غذاهای گرم و خشک به شما کمک می‌کند تا سردی و رطوبت بدن کاهش یابند. سوخت‌وساز بدن با خوردن غذاهای گرم افزایش می‌یابد. باید بدانید که سردی بدن باعث کندی سوخت‌وساز می‌شود و لاغر شدن در افراد بلغمی کندتر خواهد بود.

غذاهای سرد باعث نفخ و ورم معده می‌شوند، در حالی‌که غذاهای گرم احساس سیری و سنگینی را بیشتر می‌کنند. این سیری باعث کند شدن سرعت هضم غذا و در نتیجه کمک به کاهش وزن می‌شود.

خرما یکی از غذاهای گرم و خشک است که بهترین جایگزین برای شیرینی‌جات و قند است. افراد دیابتی باید مصرف خرما را هم محدودتر کنند، اما در بیشتر افراد به لاغری کمک می‌کند.

مصرف سبزیجات در رژیم غذایی کاهش وزن نقش موثری دارند. سبزیجاتی مثل ذرت فیبر بالایی دارند و در عین حال گرم و خشک هستند. سیب‌زمینی و هویج هر دو طبع گرمی دارند و مناسب بلغمی‌ها هستند.

فلفل سبز، تره فرنگی، کرفس، شلغم، لبو، چغندر و تربچه هم طبع گرمی دارند و هم سرشار از آب، املاح و فیبر هستند. برنامه رژیم غذایی شما به این لیست محدود نمی‌شود، میوه‌هایی که طبع گرمی دارند هم به لاغری شما کمک می‌کنند.

میوه‌هایی مثل خرمالو، نارگیل، طالبی، خربزه، انبه، زیتون، به، گلابی، آناناس، انگور، گیلاس، سیب شیرین، موز، انجیر و بیشتر میوه‌های خشک طبع گرم و خشکی دارند. حبوبات، گوشت و غذاهای سنتی ایرانی هم که در بالا ذکر کردیم، همگی به لاغری افراد سرد مزاج کمک می‌کنند.

برای اینکه با تغذیه صحیح برای کاهش وزن آشنا شوید، می‌توانید مقاله تغذیه سالم برای لاغری را بخوانید.

کلام آخر

غذاهای طبع گرم در طب سنتی ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارند. مصرف این خوراکی‌ها به حفظ تعادل بدن کمک می‌کند. مزاج‌های افراد با توجه به شرایط زندگی آنها متفاوت است. هر فرد با توجه به شرایط آب‌وهوایی و نوع مزاج خود، باید غذاهای گرم یا سرد را مصرف کنند.

بر اساس باور طب سنتی، مصرف متعادل غذاهای گرم و خشک مقاومت بدن را در برابر بیماری‌ها افزایش می‌دهد و در مواردی باعث بهبودی می‌شوند. ما در این مقاله لیست کاملی از غذاهای گرم را در اختیار شما قرار دادیم. البته مصرف خودسرانه و بیش از حد آنها به منظور درمان بیماری‌ها، به‌هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

سوالات متداول:

غذاهای طبع گرم مناسب چه کسانی هستند؟

افرادی که طبع سردی دارند، افراد بلغمی و سودآوی برای داشتن تغذیه متعادل و کاهش وزن می‌توانند از آنها استفاده کنند.

کدام غذاهای ایرانی طبع گرمی دارند؟

آبگوشت، قرمه سبزی، قیمه، اشکنه، حلیم گندم، فسنجان، تاس کباب، دلمه بادمجان، کوکو سبزی، شامی، خوراک کنگر، سبزی پلو، کباب کوبیده و کباب برگ.

چه میوه‌هایی گرم و خشک هستند؟

خرمالو، نارگیل، طالبی، خربزه، انبه، زیتون، به، گلابی، آناناس، انگور، گیلاس، سیب شیرین، موز، انجیر و بیشتر میوه‌های خشک.